ارزيابي تنوع ژنتيكي در تعدادي از رگه‌‌‌هاي كاهو بر اساس ويژگي‌هاي مورفولوژيك و فنولوژيك

Evaluation of Genetic Diversity in Some Lettuce Lines According to the Morphological and Phenological Characteristics

ارزيابي تنوع ژنتيكي 16 رگه‌ داخلي و 4 رگه‌ خارجي با استفاده از ويژگي‌هاي مورفولوژيك و فنولوژيك بر اساس توصيف‌‌گر كاهو در مزرعه پژوهشي دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه گيلان در قالب طرح بلوك‌‌هاي كامل تصادفي و با 3 تكرار انجام گرديد. نتيجه‌هاي بررسي نشان داد تنوع بالايي در بين رگه‌‌‌هاي داخلي وجود دارد و رگه‌‌‌هاي خارجي در بيشتر ويژگي‌هاي مورد ارزيابي داراي تفاوت قابل توجهي با رگه‌‌‌هاي داخلي بودند كه اين امر در به‌‌نژادي اين سبزي مي‌‌تواند مورد توجه قرار گيرد. بر اساس تاريخ گل‌‌دهي، رگه‌‌‌هاي مورد ارزيابي در 3 گروه زودگل، متوسط گل و ديرگل طبقه‌‌بندي شدند. وزن پيچ از 906/33 گرم در رگه‌ R12 تا 284/33 گرم در رگه‌ R2 متغير بود. تفاوت بين رگه‌‌‌هاي كاهوي مورد بررسي از نظر ويژگي‌هاي كمي مانند وزن پيچ نيز در سطح احتمال 1%معني‌‌داري بود. تجزيه خوشه‌‌اي براساس ويژگي‌هاي كمي و كيفي به طور جداگانه انجام گرفت. رگه‌‌‌هاي مورد ارزيابي براساس ويژگي‌هاي كمي و كيفي در 3 گروه طبقه‌‌بندي شدند كه از اين نظر بين گروه‌‌بندي انجام شده بر اساس ويژگي‌هاي كمي و كيفي تفاوت‌‌هايي مشاهده شد كه اين موضوع مي‌‌تواند در تلاقي‌‌ها، كارهاي به‌نژادي و توليد بذر دورگه‌ با ويژگي‌هاي متفاوت مورد توجه قرار گيرد.

In this research, 16 local and 4 imported lines were evaluated using morphological and phonological characteristics via lettuce descriptor in a completely randomized design block with 3 replicates at University of Guilan. Results indicated that there is a high variability in local lettuce lines. Imported lines, in comparison to local lines, had significant differences in the most evaluated traits. These differences could be considered in breeding. According to flowering time, evaluated lettuce lines ranked in three groups, including early, moderate and late flowering. Head weight ranged from 906.33 g (line 84-96-TN) to 284.33 g (line Sheikh- Aboud) and their differences were significant at P≤0.01. There are high genetically variations between lettuce lines. The differences between lettuce lines were significant for quantitative traits. Cluster analysis based on quantitative and qualitative characteristics was conducted separately. Evaluated lines were ranked into 3 groups based on quantitative and qualitative characteristics. Differences in cluster analysis between quantitative and qualitative traits were observed. These differences could be considered in crosses, breeding works, and hybrid seed production with different characteristics.