جستاري در قلمرو ايثار در نسبت با مقتضيات قاعده لاضرر

No Title

ايثار از نظر قرآن وسنت يكي از ارزشمند ترين موضوعات و مرتبه ي والايي از ايمان محسوب مي شودو منظور از آن ترجيح دادن خواست و نياز ديگران،بر خود و منفعت غير را بر مصلحت خود مقدم شمردن است ولو اينكه ضرر و خطر مالي و جاني در پي داشته باشد.اين مقاله با استفاده از منابع اسنادي وكتابخانه اي و به روش توصيفي، تحليلي در صدد يافتن پاسخ به اين سوال مي باشد، كه آيا ايثار و فدا كردن خود با عموم قاعده«لاضرر»كه هر گونه وارد كردن ضرر به خود و ديگران را نفي مي كند، منافاتي ندارد؟ داده ها حاكي از آن است كه، عده اي بر اين اعتقاد هستند كه ادله ي ايثار مقيد به ادله وجوب حفظ نفس است؛ به اين معنا كه ايثار وقتي مشروع است كه جان در خطر نباشد و قاعده لاضرر و عدم القاي در تهلكه آنرا تخصيص مي زند، در صورتي كه اطلاقات ادله «نفي ضرر» شامل اضرار به نفس نمي شود و اختلافي در اين موضوع وجود ندارد؛ زيرا اولا،ادله «نفي ضرر» ناظر به ضرر زدن به غير است. پس مسيله ضرر زدن به نفس از محل بحث خارج است، و بايد در جاي ديگري به آن پرداخت.ثانيا، درست است كه جان انسان سرمايه ارزشمندي است ولي حقايقي با ارزشتر از جان مثل ايمان به خدا، آيين اسلام ، حفظ قرآن و اهداف مقدس آن ، حفظ حيثيت و آبروي جامعه اسلامي و... داريم ، كه ايثار وقرباني شدن در راه آن هلاكت نيست ، و هرگز از آن نهي نشده است. القاي نفس در هلاكت مربوط به جايي است كه هدفي بالاتر از جان در خطر نباشد، و الا بايد جان را فداي حفظ آن هدف مقدس كرد، همان گونه كه امام حسين (ع) و تمام شهيدان راه خدا اين كار را كردند.

No abstract