عنوان مقاله :
بازپژوهي ماهيت اسقاط حق در فقه و حقوق
عنوان به زبان ديگر :
The Study of the Nature of the Waiving Legal Right in Jurisprudence and Law
پديد آورندگان :
حسنخاني، احمد رضا دانشگاه پيام نور مركز تهران - گروه فقه و مباني حقوق اسلامي، تهران، ايران , نقيبي، ابوالقاسم دانشگاه شهيد مطهري - گروه فقه و حقوق اسلامي، تهران، ايران , صدري، محمد دانشگاه پيام نور مركز تهران - گروه فقه و حقوق اسلامي، تهران، ايران , باقري، احمد دانشگاه تهران - گروه فقه و حقوق اسلامي، تهران، ايران
كليدواژه :
حق , اسقاط , قاعده فقهي , حقوق قابل اسقاط
چكيده فارسي :
اصل قابليت اسقاط حق از جمله اصول پذيرفته شده در حقوق خصوصي است. هر صاحب حقي مي تواند با امعان نظر در اصل حاكميت اراده (ماده 10 قانون مدني) و قاعده تسليط (ماده 30 قانون مدني) در قالب يك عمل حقوقي نسبت به اسقاط حق خود مبادرت نمايد؛ مگر اين‌كه اسقاط مزبور، مخالف با قواعد و قوانين امري، نظم عمومي و اخلاق حسنه باشد. در آموزه هاي فقهي گزاره «الحقُّ قابلٌ لِلإسقاط» از جمله گزاره هاي كلي است كه مي توان از آن به عنوان يك قاعده فقهي ياد نمود. در خصوص ماهيت اسقاط حق و كيفيّات آن نظريات گونه گوني مطرح گرديده است امّا در نهايت مي توان اذعان نمود كه حق چه در معناي سلطنت باشد و چه ملكيت يا نوع و مرتبه اي از آن، صاحب حق مالك و مسلط بر آن مي باشد و اقتضاي اين امر، توانايي و قدرت صاحب حق بر إعمال انواع تصرّفات در حق است كه از جمله اين تصرفات اسقاط حق است. اين پژوهش درصدد واكاوي ماهيت اسقاط حق و پذيرش آن به عنوان يك قاعده فقهي با دقّت نظر در نظريات فقهان و حقوقدانان مي باشد كه در نوع خود تحقيقي نو به حساب مي آيد
چكيده لاتين :
The principle of possibility of waiving the legal right is one of the accepted principles in private law. Any owner of light may, without considering the principle of the rule of will (Article 10 of the Civil Code) and the rule of absolute authority (domination) (Article 30 of the Civil Code), waive his/her right in form of a legal exercise; Unless such a waiving is contrary to the rules and regulations of the matter, public order and good morals. In the jurisprudential teachings, the proposition “al-haqq qābilun lil-isqāt” is one of the general propositions that can be mentioned as a jurisprudential rule. Various theories have been put forward as to the nature of waiving the legal rights and its qualities, however finally it can be claimed that the right, whether it means absolute authority (domination) or property or a type and degree of it, the owner of the right is the owner and dominator on it. The necessity of this matter is the ability and power of the owner to make all kinds of taking right, including waiving the right. This innovative study investigates the nature of waiving the legal right and its acceptance as a jurisprudential rule by carefully considering the theories of jurists.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي فقه و حقوق اسلامي
