شناسايي عوامل مؤثر بر پياده‌سازي و استقرار مديريت دانش در آموزش‌وپرورش شهر تهران

Identifying of Effective Factors in the Establishment and Implementation of Knowledge Management in Tehran Education

هدف از اين پژوهش شناسايي عوامل مؤثر در پياده‌سازي و استقرار مديريت دانش در سازمان آموزش‌وپرورش شهر تهران بود. روش پژوهش از نظر هدف كاربردي و از نظر شيوه جمع‌آوري اطلاعات كيفي و كمي(آميخته) بود. جامعه آماري پژوهش در دو بخش شامل صاحبنظران حوزه آموزش‌وپرورش و كليه معلمان شاغل در آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال‌تحصيلي 1396-1397 به تعداد 45525 نفر بود. نمونه آماري پژوهش در بخش كيفي 25 نفر بودند كه بطور هدفمند انتخاب شدند و در بخش كمي براساس فرمول كوكران 380 نفر(134 زن و 246 مرد) بودند كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي و تصادفي ساده انتخاب شدند. به منظور گردآوري داده‌ها از مصاحبه نيمه‌ساختاريافته و پرسشنامه محقق‌ساخته بر مبناي طيف ليكرت پنج گزينه‌اي استفاده گرديد. علاوه بر اين‌كه روايي صوري و محتوايي پرسشنامه توسط ده نفر از متخصصان تأييد شد؛ با استفاده از تحليل عاملي گويه نيز محاسبه گرديد كه تمامي مؤلفه‌ها در بازه 69/0 تا 78/0 قرار دارند كه نشان از روايي بالاي ابزار داشت. همچنين ضريب پايايي اين پرسشنامه بر اساس آلفاي كرونباخ 89/0 محاسبه گرديد. به منظور تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار NVivo براي كدگذاري(باز، محوري و گزينشي) و از آزمون تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي با بهره‌گيري از نرم افزارهاي SPSS، Lisrel و Smart-PLS استفاده شد. عمده‌ترين نتايج تحقيق نشان داد كه وضعيت مديريت دانش در آموزش‌وپرورش شهر تهران پايين‌تر از حد متوسط است. همچنين عوامل مؤثر در پياده‌سازي و استقرار مديريت دانش در آموزش‌وپرورش شهر تهران به ترتيب عبارت‌اند از: عوامل «فرهنگي»، «سازماني»، «انساني»، «اقتصادي»، «سياسي» و «فناوري». بنابراين، زماني مديريت دانش در آموزش‌وپرورش استقرار مي‌يابد كه عوامل مذكور بطور همزمان مورد توجه قرار گيرند.

The purpose of this research was to identify the effective factors in the establishment and implementation of knowledge management in Tehran education. The research methodology was applied in terms of purpose and qualitative and quantitative (mixed) in terms of information gathering. The statistical population of the study consisted of two parts including the experts and all teachers working in Tehran education during the academic year 2017-2018 (45525 teachers). The sample of the research was 25 experts who were purposefully selected and 380 teachers (134 women and 246 men) who were selected based on the Cochran’s formula by simple random multi-stage cluster sampling. In order to collect data, a semi-structured interview and a researcher-made questionnaire were used based on the 5-point Likert scale. In addition, the validity of the questionnaire was confirmed by the experts; all components were calculated to range from 0.69 to 0.78 by using of factor analysis, which showed the validity of the tool. The reliability coefficient of the questionnaire was calculated 0.89 based on Cronbach's alpha. In order to analyze the data, NVivo software was used for coding (open, axial and selective coding) and SPSS, Lisrel and Smart-PLS software for t test, exploratory and confirmatory factor analysis Test. The main results of the research showed that the effective factors in establishment and implementation of knowledge management in Tehran education were respectively: "Cultural", "Organizational", "Hum@n", "Economic", "Political" and "Technological" factors.