دانش، نگرش و رفتار كشاورزان استان كرمانشاه در مورد كشاورزي حفاظتي

Knowledge, attitude and behavior of farmers about conservation agriculture in Kermanshah province

امروزه پرداختن به كشاورزي حفاظتي ضرورتي انكارناپذير است و دانش، نگرش و مهارت‌هاي كشاورزان در اين زمينه مي‌تواند به توسعه آن كمك كند. هدف اين پژوهش، بررسي ميزان دانش، نگرش و رفتارهاي كشاورزان استان كرمانشاه در زمينه كشاورزي حفاظتي بود. جامعه آماري اين تحقيق كشاورزان استان كرمانشاه به شمار 54476 نفر بودند. حجم نمونه توسط جدول بارتلت و همكاران (2001) 370 نفر تعيين شد و نمونه‌گيري به صورت چندمرحله-اي انجام شد. روايي محتوايي پرسشتامه به تأييد گروه متخصصان رسيد و روايي همگرا انجام شد كه معادل 0/76 AVE=به دست آمد (0/88 Ɵ= ). به منظور سنجش پايايي پرسشنامه از ضريب تتاي ترتيبي استفاده شد كه مقدار قابل قبولي به دست آمد. بر پايه‌ي نتايج رگرسيون چندگانه، تأثير متغير پيشينه كار، ميزان درآمد ساليانه، سطح تحصيلات، شركت در كلاس‌هاي آموزشي – ترويجي، ميزان اراضي، نگرش و دانش در زمينه كشاورزي بر رفتارهاي كشاورزي حفاظتي معني‌دار بود. همراه با افزايش مقدار اين متغيرها ميزان استفاده از عمليات كشاورزي حفاظتي نيز افزايش مي‌يابد. كشاورزان مورد بررسي نگرش مناسب و مثبتي به كشاورزي حفاظتي داشتند. دانش كشاورزان در زمينه كشاورزي حفاظتي نيز در حد مناسبي بود (نمره 45/15 از 20)، اما ميزان به‌كارگيري فعاليت‌هاي كشاورزي حفاظتي در حد مناسب نبود. بنابرين به منظور توسعه كشاورزي حفاظتي در استان كرمانشاه پيشنهاد مي‌شود كه برنامه‌ريزان ترويج كشاورزي بيشتر تلاش خود را در زمينه تغيير رفتاركشاورزان در زمينه اجراي كشاورزي حفاظتي با برنامه‌ريزي و برگزاري دوره‌هاي ترويجي، كشتزارهاي نمايشي و بهره‌مندي از فضاي مجازي چون اپليكيشن تاك به‌كار گيرند.

Today, engaging in conservation agriculture is an undeniable necessity, and the knowledge, attitudes and skills of farmers in this field can help to develop conservation agriculture. The purpose of this study was to investigate the knowledge, attitude and skills of farmers in Kermanshah Province in the field of conservation agriculture. Statistical population of this study was farmers in Kermanshah Province. The sample size was determined by Bartlett et al. (2001) (n= 370) and sampling was done in a multi-stage manner. The content validity of the questionnaire was confirmed by the panel of experts and the convergent validity was done through calculation (AVE), which was equal to 0.76. In order to measure the reliability of the questionnaire, the ordinal theta coefficient was used and an acceptable value was obtained. Findings showed that there is a positive and significant relationship between educational level, attending educational-extension courses, income, work experience, amount of owned lands, attitude towards conservation agriculture and knowledge of conservation agriculture with the use of conservation agricultural practices. The results also showed that the studied farmers have an appropriate and positive attitude towards conservation agriculture. Farmers' knowledge of conservation agriculture was also good, but their skills in conservation agriculture were assessed as low. Therefore, in order to develop conservation agriculture in Kermanshah province, it is suggested that agricultural extension planners make every effort to increase the skills of farmers in the field of conservation agriculture.