دسترسي به اينترنت حق مستقل بشري: رويكرد نظام حقوق بينالملل و نظام حقوقي ايران

Internet Access as Independent Human Right: The Approach of the International Law System and the Iranian Legal System

مجمع عمومي سازمان ملل متحد قطعنامه ي غيرالزام آوري در سال 2016 در رابطه با «ارتقاء، حمايت و برخورداري از حقوق بشر در اينترنت» را تصويب كرد. در اين قطعنامه اهميت اينترنت به رسميت شناخته شد و در نتيجه بر حمايت از حق مردم براي دسترسي به اينترنت متمركز گرديد. با توجه به گسترش استفاده از اينترنت و اهميت اين فن­آوري در وضعيت كنوني، اين پرسش مهم مطرح مي­ گردد كه آيا حق بر دسترسي به اينترنت را مي توان يك حق بشري مستقل در نظام حقوق بين­الملل و نظام حقوق داخلي ايران تلقي كرد؟ مي ­توان استدلال نمود كه دسترسي به اينترنت خود يك حق اخلاقي بشري است و مستلزم دسترسي همه افراد بدون نظارت و بدون سانسور به اين رسانه جهاني است كه بايد براي كساني كه قادر به تهيه آن نيستند به صورت رايگان ارائه شود. اينترنت بايد يك حق جهاني تلقي شود زيرا لازمه داشتن حداقل­ هاي يك زندگي شايسته است. پذيرش اين ادعا، برداشت ما از اينترنت را از يك فناوري به يك حق بشري تبديل مي­ كند. با اين­حال حق دسترسي به اينترنت نه در نظام حقوق داخلي و نه نظام حقوق بين المللي جايگاه يك حق مستقل بشري را ندارد.

In 2016, the United Nation’s General Assembly adopted a non-binding resolution regarding ‘The Promotion, Protection and Enjoyment of Human Rights on the Internet’. At the heart of this resolution is the UN’s concern that ‘rights that people have offline must also be protected online.’ While the UN thus recognises the importance of the Internet, it does so problematically selectively by focusing on protecting existing offline rights online. I argue instead that Internet access is itself a moral human right that requires that everyone has unmonitored and uncensored access to this global medium, which should be publicly provided free of charge for those unable to afford it. Rather than being a mere luxury, Internet access should be considered a universal entitlement because it is necessary for people to be able to lead minimally decent lives. Accepting this claim transforms our conception of the Internet from a technology to that of a basic right. It should be acknowledged, however, that in the system of international law and domestic law of Iran there is no independent human right or citizenship entitled the right to access the Internet.