كليدواژه :
حقيقت انواع , وحدت طبيعت , تكامل (فرگشت) , فلسفه‌ي اشراق
چكيده فارسي :
وحدت جهان طبيعت از ديرباز موضوع تفكّر و علاقه‌ي فيلسوفان بوده است. در دوران مدرن، اين موضوع در ميان دانشمندان علوم طبيعي و از جمله علم زيست‌شناسي نيز مورد پژوهش قرار گرفته است. در اين ميان پيروان نظريه‌ي فرگشت بر اين باوراند كه انواع موجودات طبيعي در يك پيوستار تبارمند به ريشه و منشأ يگانه اي مي‌رسند و يا به سخن ديگر همه انواع طبيعي به نحو پيوسته و تدريجي از يكديگر و نهايتاً از يك منشأ مشترك، پديد آمده‌اند. تقريري كه تكامل‌گرايان از وحدت جهان طبيعت ارائه داده‌اند، بنابر ادعاي خودشان، مستلزم آن است كه حقيقت انواع طبيعي، يك حقيقت صرفاً زيستي باشد و نوع به‌معناي ماهوي آن، هيچ حيثيّت نفس‌الأمري، مستقل و پايدار نداشته باشد. چنين تقريري همان‌طور كه خود تكامل‌گرايان نيز اشاره كرده‌اند، در ناسازگاري با نظريه‌ي حكماي اشراقي است كه به وجه نفس‌الأمري و پايدار انواع قائل بودند. در اين مقاله سعي شده است از منظر حكمت اشراقي و خصوصاً آراء سهروردي، دلايل پيروان نظريه‌ي فرگشت در مورد وحدت جهان طبيعت و حقيقت انواع، نقد و بررسي شود. نتيجه اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در سنت اشراقي، از آن‌جا كه جواهر قابل اشتدادند، انواع مي‌توانند در نوعيّت خويش تكامل يابند، اما واقعيّت مستقل آن‌ها نه در مرتبه‌ي افراد مادي، بلكه در مرتبه‌ي ارباب انواع و انوار جوهري مجرّد تأمين مي‌شود.
چكيده لاتين :
The unity of the natural world has long been a subject of thought and interest for philosophers. In modern times, this has been studied by scientists in the natural sciences, including biology. Meanwhile, evolutionists believe that all kinds of natural beings in a descending continuum reach a single origin. In other words, all natural species emerge gradually from each other and finally from a common root. The evolutionists' statement of the unity of the natural world, requires that the nature of species is purely biological nature, and that this nature by itself, hasn’t any independent and actual feature. Such an exposition, as the evolutionists themselves have pointed out, is inconsistent with the theory of the illuminationist philosophers (such as Plato), who considered an independent and actual species. In this article, from the perspective of illuminationist philosophy, and especially Suhrawardi's viewpoint, the reasons of evolutionists' discussion of the unity of nature and the actuality of species has been reviewed. The results of this study show that in the illuminationist tradition, due to substantial increase of intensity, species can evolve in their own kind, but their independent actuality is provided not by material persons (sanam), but by lords of species and immaterial substantial lights
