تحليل فضايي خطر زلزله در مناطق خشك ايران با رويكرد استقرار پايدار جمعيت (مطالعه موردي استان خراسان جنوبي)

با توجه به‌واقع شدن كشور ما بر روي كمربند زلزله‌خيز آلپ-هيماليا و وجود گسل‌هاي فراوان، وقوع زلزله در اين فلات امري طبيعي است و بايد اين حقيقت را مدنظر داشت كه 66 درصد از مساحت كشور ما در مناطق زلزله‌خيز واقع‌شده و 90 درصد از جمعيت كشور ما در اين مناطق زندگي مي‌كنند براي كاهش خسارات زلزله مكان‌هاي با خطر لرزه‌اي بالا شناسايي شوند. در اين مطالعه خطر زمين‌لرزه در استان خراسان جنوبي بر اساس روش برآورد و پهنه‌بندي شده است. به‌منظور اجراي اين روش ابتدا 7 چشمه (محدوده) بالقوه لرزه زا در منطقه بر اساس فراواني زلزله‌ها و نوع گسل‌ها شناسايي و در نرم‌افزار Arc GIS تعيين حدود و به‌صورت يك‌لايه تعريف گرديده‌اند. داده‌هاي زلزله به‌صورت يكنواخت، از زمين‌لرزه‌هايي كه شامل 5 زمين‌لرزه تاريخي و 486 زمين‌لرزه دستگاهي از سال 1900 – 2015 مي‌باشد، استفاده‌شده است. داده‌هاي زلزله‌ منطقه وارد نرم‌افزار ZMAP شده و پيش‌لرزها پس‌لرزه‌ها زلزله‌هاي با بزرگاي Mw 3.5 از كاتالوگ مدنظر حذف گرديد سپس توسط رابطه گوتنبرگ – ريشتر مقادير a و b محاسبه و در ادامه با استفاده از نرم‌افزار KIJKO 2001، مقادير β و λ و بيشينه بزرگي مورد انتظار (Mmax) محاسبه شد و در گام آخر شتاب حاصل از فعاليت چشمه‌ها با استفاده از نرم‌افزار EZFRISK 7.52 و براي دوره بازگشت‌هاي 50، 100، 475، 1000 و 2475 سال تخمين زده شد. بر اساس نتايج به‌دست‌آمده، بخش شرقي و غربي استان خراسان جنوبي نسبت به نقاط ديگر لرزه‌خيزتر مي‌باشند. نقشه‌هاي ريز پهنه‌بندي و گسل‌هاي منطقه به‌صورت لايه‌هاي مختلف در محيط GIS تعريف گرديده‌اند