اولويت بندي فرسايش خطي با استفاده از شاخص هاي مورفومتري و ژئومورفولوژيكي مطالعه موردي: حوضه‌ي آبريز قشلاق-سنندج غرب ايران

مسئله فرسايش خاك و تخريب زمين يكي از مهم‌ترين مسائل در علوم طبيعي است كه ارزيابي پيامدهاي زيست‌محيطي و اقتصادي آن به داده هاي كمي نياز دارد. حوضه رودخانه قشلاق در استان كردستان براي مطالعه چنين مخاطره اي انتخاب شد زيرا اين حوضه در يك اقليم نيمه خشك قرارگرفته و ليتولوژي آن اغلب شيل (سازند سنندج) است. جهت تحقيق در اين زمينه شاخه هاي از رودخانه كه آبراهه هاي آن‌ها داراي  رتبه سه و بيشتر، بر اساس روش استرالر بودند و مستقيماً وارد شاخه اصلي مي شدند به‌عنوان زير حوضه براي محاسبه شاخص ها ترسيم گرديد. 47 زير حوضه، محدوده حوضه قشلاق را پوشش داد. تعداد 16شاخص ژئومورفولوژيكي براي تعيين وضعيت فرسايش حوضه محاسبه و به‌عنوان لايه ورودي در نظر گرفته شد. سپس، نتايج اين شاخص ها توسط چهار مدل تصميم چند معياره TOPSIS ، VIKOR ، SAW و CF ادغام گرديد. در هر چهار مورد، زير حوضه هاي شمالي به‌عنوان مناطقي با حساسيت كم و بسيار كم در برابر فرسايش طبقه بندي شدند. اين حوضه ها اغلب داراي سنگ‌هاي آتش‌فشاني هستند. در يك ديد كلي ، طبق هر چهار مدل بكار رفته ، زير حوضه هاي  كه ليتولوژي غالب آن‌ها  شيلي است، در طبقات فرسايشي متوسط تا بسيار زياد قرار گرفتند. بر اين اساس چنين استنباط شد كه ليتولوژي تأثير زيادي بر روي ميزان فرسايش در حوضه آبريز قشلاق دارد.  همچنين روش VIKOR، به دليل ضريب تنوع بيشتر، از دقت بيشتري نسبت به بقيه روش ها برخوردار است.