نقد ديدگاه ابن‌سعد در چيدمان گزارش‌هايش از حوادث آغازين و چرايي قيام امام حسين عليه السلام

ابن‌سعد به‌عنوان يكي از صاحبان منابع كهن كه گزارش‌هايش در آثار پسيني فراوان بازنگارش شده‌اند، بر آن است كه اعتماد به كوفيان سبب تصميم امام حسين عليه السلام بر عدم بيعت با يزيد و خروج بوده و حاكميت اموي با امام سر ستيز نداشته است. چيدمان سلسله‌اي وي از گزارش‌هاي منع‌كنندگان آن جناب از قيام نيز القاگر تعجيل حضرت است. به‌هدف واكاوي تاريخي اين ديدگاه، استقراي داد‌ه‌هاي ديرين نگاشته‌ها در وقايع نهضت امام حسين عليه السلام و تطبيق‌دهي آنها با گزارش‌هاي ابن‌سعد، شيوه‌اي است كه در روش اين پژوهش مورد استفاده قرار گرفته است. يافته‌ها نشان مي‌دهند كه نمي‌توان تصميم امام بر عدم بيعت و خروج از مدينه را متكي به پشتوانۀ ياري كوفيان دانست؛ چنان‌كه تقصير نداشتن حكمرانان اموي در اين امر، ادعايي است كه شواهد نقض فراوان دارد. همچنين نحوۀ اخبار ابن‌سعد در موضوع ممانعت‌كنندگان نيز با چالش‌هايي از جمله هيمنه‌سازي در ممانعت، انحصار نقل بدون تأييد با داده‌هاي ديگر منابع كهن و عدم تفكيك بازۀ زماني گزارش‌ها مواجه است.