ارتباط سلامت معنوي و عقايد مذهبي با عملكرد پيشگيري‌كننده از كوويد-19: كاربرد تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده

سابقه و هدف: شناسايي متغيرهاي روان‌شناختي و باورهاي مذهبي مؤثر در رفتارهاي پيشگيرانه از كوويد-19گام اساسي در طراحي مداخلات رفتاري با هدف كنترل پاندمي است. هدف مطالعه حاضر پيش‌بيني تأثير سلامت معنوي و عقايد مذهبي بر رفتارهاي پيشگيرانه در چارچوب تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده (TPB) توسعه‌يافته بود. مواد و روش‌ها: با روش نمونه‌گيري چند مرحله‌اي، 360 نفر از ساكنان شهر قزوين در مطالعه توصيفي مقطعي شركت كردند. ابزار گردآوري داده‌ها سؤالات دموگرافيكي، مقياس‌هاي نگرش، هنجارهاي انتزاعي، كنترل رفتاري درك‌شده (PBC)، قصد، سلامت معنوي آليسون و جايگاه خدا در كنترل سلامت (GLHC) بودند. داده‌ها با نرم‌افزار LISREL نسخه 80/8 و آزمون‌هاي كاي اسكوئر، آنووا، ضريب همبستگي پيرسون و آناليز مسيري تحليل شدند. يافته‌ها: قوي‌ترين ضرايب همبستگي بين قصد رفتاري با نگرش و كنترل رفتاري درك‌شده مشاهده شد. همچنين قصد رفتاري، كنترل رفتاري درك‌شده و سلامت معنوي به ترتيب قوي‌ترين همبستگي را با رفتارهاي پيشگيرانه داشتند. ضرايب همبستگي بين سلامت معنوي و تمام متغيرها مثبت و معني‌دار بود و جايگاه خدا در كنترل سلامت قوي‌ترين همبستگي را با سلامت معنوي داشت. علاوه‌براين، سازه‌هاي كنترل رفتاري درك‌شده و نگرش پيش‌بيني‌كننده‌هاي اصلي قصد بودند و ضرايب مسيري بين قصد با سلامت معنوي و جايگاه خدا در كنترل سلامت معني‌دار و مثبت بود. سازه‌هاي مذكور به ترتيب 56 و 39 درصد از واريانس قصد و رفتارهاي پيشگيرانه را توصيف كردند. استنتاج: يافته‌ها نشان‌دهنده كارآمدي تئوري رفتار برنامه‌ريزي‌شده توسعه‌يافته و متغيرهاي سلامت معنوي و جايگاه خدا در كنترل سلامت در تبيين رفتارهاي پيشگيري‌كننده از كوويد-19بودند. روحانيون و خيرين ظرفيت مناسبي را براي افزايش سطح آگاهي درباره كوويد-19و ترغيب عموم براي رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي دارند.