عنوان مقاله :
ساخت مدل مفهومي امنيت اكولوژيكي شهرها براي تدوين رهيافت برنامهريزي كاربري زمين با استفاده از مدل شبكه عليت
پديد آورندگان :
معرب ، ياسر دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست , صالحي ، اسماعيل دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست , اميري ، محمد جواد دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست , هويدي ، حسن دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست
كليدواژه :
امنيت اكولوژيك , اكوسيستم شهري , برنامهريزي كاربري زمين , مدل شبكه عليت
چكيده فارسي :
در عصر حاضر، انسانها با چالشهاي بيسابقه و متعددي در عرصههاي محيطزيستي مواجه هستند. صاحبنظران و متخصصان محيطزيست اعتقاد بر اين دارند كه فشار اقتصادي بر منابع طبيعي بيش از پيش رو به افزايش است. افزايش جمعيت به همراه الگوي مصرف ناپايدار منابع، فشار بسيار زيادي را بر زمين، آب، انرژي و ساير منابع ضروري زمين وارد ميكند. اهميت اين موضوع زماني دو چندان ميشود كه مساله و معضل شهرنشيني و تغييرات ساختاري پوشش/ كاربري زمين مطرح ميشود. بنابراين، اثر تغيير پوشش/ كاربري زمين بر ساختار و عمكلرد اكوسيستم شهري طي دورههاي مختلف با رويكرد امنيت اكولوژيك بسيار مهم ميباشد.در سالهاي اخير مطالعات بسياري در زمينه امنيت اكولوژيكي در سطح جهان انجام شده است. همچنين ابزارهاي مختلفي در اين زمينه طراحي و استفاده شدهاند. اما بنابر پيچيدگي زياد مساله، اين تحقيقات و ابزارها همچنان در يك مسير روبه جلو در حال توسعه و پيشرفت ميباشند. در واقع بايد گفت كه نياز به يك چارچوب جامع كه بتواند به طور يكپارچه فاكتورهاي تاثيرگذار و مهم در يك سيستم پيچيده شامل محيط، جوامع انساني و ارتباطات آنها را ببيند و در راستاي پايداري بهكار بگيرد، همچنان احساس ميشود. در اين راستا هدف اصلي اين پژوهش توسعه يك زنجيره فرآيندي براي بررسي ساختار و عملكرد اكوسيستم در شهرها ميباشد. تا امنيت اكولوژيكي شهرها با استفاده از مدلهاي رياضي و جغرافيايي، نظارت، تجزيه و تحليل و پيشبيني شود.در اين مقاله سعي بر آن شده است كه با ارائه تعاريف امنيت اكولوژيكي و تعيين ابعاد و مؤلفه هاي امنيت اكولوژيكي با توجه به چارچوب ها و مدل هاي مطالعه شده، ابعاد و مؤلفه هاي پيشنهادي براي امنيت اكولوژي مشخص شود در انتها نيز مدل امنيت اكولوژي شهري پيشنهادي بر اساس مدل شبكه عليت ارائه شده است