فرايندشناسي تاريخي باورمندي مسلمانان به نام مهدي از آغاز تا پايان عصر حضور (260ق)

باور به مهدي، يكي از اشتراكات فرقه‌هاي اسلامي است كه البته اين فرقه‌ها در مصداق و جزئيات آن اختلافاتي با يكديگر دارند. يكي از اين موارد، مسئله «نام مهدي» است كه در رخدادهاي سده‌هاي نخست اسلامي نقش داشته است. بنابراين، بازشناخت باور مسلمانان به موضوع نام مهدي در بازنمايي ريشه‌ها و زمينه‌هاي حركت‌هاي سياسي و اجتماعي در آن زمان ضروري خواهد بود؛ چنان‌كه بررسي تاريخي باور به نام مهدي با رويكردي تطوري به ارائه تحليل‌هاي واقع‌بينانه، از فرايند بسط اعتقاد انديشه مهدي در جامعه اسلامي كمك مي‌كند. تحقيق حاضر با استفاده از منابع تاريخي، حديثي و فرقه شناختي و بهره مندي از تحليل داده ها مي كوشد تصويري روشن از فرايند باورمندي گروه هاي مختلم مسلمان به نام مهدي ارائه كند. گويا اين موضوع در ميان شيعيان و اهل سنت با رويكردهاي متفاوتي همراه بوده است. در اين ميان، گروه هاي مختلف شيعه و ازجمله اماميه نيز تفاوت هاي ديدگاهي با يكديگر داشته اند. حوادث سياسي و ميراث حديثي پيامبر اسلام(ص) در مورد مشابهت اسمي مهدي با خودش نيز در پررنگ شدن برخي نام ها همچون «محمد» نقش داشت.