حمايت از صنايع دستي در نظام حقوق مالكيت فكري ايران؛ با لحاظ مقررات موافقتنامه جنبه‌هاي تجاري حقوق مالكيت فكري سازمان تجارت جهاني‌ (تريپس)

مقاله حاضر به بررسي نظام حقوق مالكيت فكري ايران درخصوص صنايع دستي، با تأكيد بر مقررات موافقت‌نامه جنبه‌هاي تجاري حقوق مالكيت فكري سازمان تجارت جهاني (تريپس) پرداخته است. صنايع دستي به عنوان موضوعي كه مي تواند مشمول حمايت نظام حقوق مالكيت فكري باشد تاكنون چندان مورد توجه قرار نگرفته است. از طرفي اين نوع آثار هنري درسطح جهاني هم ازلحاظ مالكيت فكري و هم ازنظر تجاري اهميت فزاينده‌اي پيدا كرده است. سؤال اساسي كه دراين مقاله مطرح و مورد بررسي قرار گرفته اين است كه رويكرد نظام حقوق مالكيت فكري ايران و توافقنامه تريپس نسبت به صنايع دستي چيست و چگونه مي‌تواند به حمايت مؤثر از اين آثار بپردازد؟ يافته‌هاي مقاله حاكي از آن است كه صنايع دستي از مصاديق هنرهاي تجسمي بوده و در نظام حقوقي ايران و توافق‌نامه تريپس و ساير اسناد بين‌المللي رويكرد يكساني در خصوص آنها وجود ندارد. حقوق ايران مي تواند در نظام هاي حق مؤلف (كپي رايت) و يا طرح‌ صنعتي، نشانه جغرافيايي و علامت تجاري مورد حمايت قرار گيرد. در توافقنامه تريپس نحوه حمايت به صورت كلي و بيشتر به جنبه هاي تجاري حقوق مالكيت فكري پرداخته شده و درخصوص حقوق ادبي هنري به كنوانسيون برن ارجاع داده است.