بررسي تأثير اسيد هيوميك بر تغييرات غلظت عناصر غذايي برگ، ريشه و ساقه مرزه خوزستاني در شرايط تنش شوري

به منظور بررسي اثر اسيد هيوميك بر ميزان جذب و تخصيص عناصر به بخش هاي مختلف گياه مرزه خوزستاني در شرايط تنش شوري، آزمايشي گلخانه‌اي به‌صورت فاكتوريل دو عاملي در قالب طرح بلوك‌هاي كاملاً تصادفي در چهار تكرار انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل پنج سطح خاك كاربرد اسيد هيوميك (صفر، 10، 20، 30 و 40 ميلي‌گرم در كيلوگرم خاك) و پنج سطح تنش شوري (صفر، 25، 50، 75 و 100 ميلي مولار كلريد سديم) بود. با افزايش شدت تنش شوري از ميزان وزن خشك اندام هوايي كاسته شد به گونه‌اي كه سطح 100 ميلي‌مولار كلريد سديم، ميانگين وزني اين صفت را به ميزان 16 درصد كاهش داد. در مقابل كاربرد اسيد هيوميك به ويژه سطح 60 ميلي‌گرم بر كيلوگرم، ميانگين وزني اندام هوايي را نسبت به شاهد 25 درصد افزايش داد. اثرات اصلي شوري و هيوميك اسيد و همچنين اثر متقابل آنها بر غلظت عناصر اندازه‌گيري شده بجز نيتروژن ساقه و برگ، در سطح يك درصد معني‌دار بود. نتايج نشان داد كه در بين اندام‌هاي مختلف گياه (ريشه، ساقه و برگ) بيشترين ميزان سديم، پتاسيم، فسفر، روي و نيتروژن در برگ و به ترتيب در سطوح تيماري S4H5، S1H5، S1H4، S2H2، S1H5 و با مقادير 5064، 9000، 13، 19.9 و 3.91 ميلي‌گرم بر كيلوگرم وزن خشك مشاهده شد. بيشترين غلظت آهن در بين اندام‌هاي مختلف متعلق به ريشه و در تيمار S2H1 با مقدار 759.9 ميلي گرم بر كيلوگرم وزن خشك بود. به طور كلي با افزايش ميزان شوري و كاهش ميزان هيوميك اسيد غلظت املاح نظير سديم افزايش و از غلظت عناصر مفيد و ضروري براي گياه كاسته شد. با توجه به نتايج مي توان بيان داشت كه احتمالاً استفاده خاك كاربرد اسيد هيوميك در مقادير بالا (40 و 60 ميلي گرم در كيلوگرم خاك) بتواند به واسطه تأثير بر تغييرات عناصر غذايي اندام‌هاي گياهي باعث تعديل اثرات تنش شوري شود.