بررسي فيتوشيميايي، آنتي‌اكسيداني و مهاركنندگي آنزيمي عصاره‌هاي مختلف گياه دارويي .Salvia hypoleuca Benth

گونه هاي مختلف جنس مريم گلي (Salvia)، گياهاني هستند كه از اسانس ها و عصاره هاي آنها در صنايع مختلف دارويي، غذايي و آرايشي به شكل گسترده اي استفاده مي شود. Salvia hypoleuca Benth. يك گونه بومي اين جنس در ايران است كه اندام هوايي آن در مرحله گلدهي در تابستان 1399 از اطراف شهرستان الموت استان قزوين جمع آوري شد. در مطالعه حاضر محتواي فنل كل، فلاونوئيد، ساپونين و تانن، چهار عصاره هگزاني، اتيل استاتي، متانولي و آبي كه با استفاده از روش ماسراسيون تهيه شده بودند، مورد بررسي قرار گرفته است. خواص آنتي اكسيدانتي اين عصاره ها نيز با استفاده از روش هاي DPPH، ABTS، فسفوموليبدنيوم و كيليت كنندگي آهن و قدرت مهاركنندگي آنزيم هاي آلفاآميلاز، آلفاگلوكوزيداز و تيروزيناز با استفاده از روش اسپكتروفتومتري اندازه گيري شد. بر اساس نتايج به دست آمده عصاره اتيل استاتي به ترتيب با مقادير 87.07 و 163.84 ميلي گرم معادل گاليك اسيد و ساپونين كوئيلاجا بر گرم عصاره داراي بالاترين مقدار محتواي فنلي و ساپونيني بود. عصاره آبي اين گياه نيز با دارا بودن به ترتيب 33.97 و 5.34 ميلي گرم معادل كوئرستين و كتچين برگرم عصاره داراي بالاترين محتواي فلاونوئيدي و تانني متراكم بود. عصاره اتيل استاتي بالاترين قدرت به دام اندازي راديكال هاي آزاد ABTS، فعاليت آنتي اكسيدانتي تام، قدرت كليت كنندگي يون فروس و قدرت بازدارندگي فعاليت آنزيم هاي آلفاآميلاز، آلفاگلوكوزيداز و تيروزيناز را از خود نشان داد. پتانسيل بالاي عصاره اتيل استاتي در خواص بيولوژيكي نظير آنتي اكسيدانتي و ضدراديكالي، مي تواند به محتواي بالاي متابوليتي آن به ويژه، تركيبات فنولي و ساپونيني مربوط باشد. به اين ترتيب مي توان نتيجه گرفت كه اين گياه منبعي غني از متابوليت هاي ثانويه فعال است كه بهترين حلال استخراجي براي اين تركيبات اتيل استات مي باشد. نتايج اين تحقيق پتانسيل احتمالي گياه S. hypoleuca را براي استفاده هاي دارويي، به ويژه براي مقابله با ديابت و بيماري هاي پوستي تأييد كرد.