تحليلي بر روش هاي مقاوم سازي بناهاي خشتي مبتني بر بكارگيري عناصر تقويت كننده؛ بر اساس آيين نامه و استانداردهاي خشت در كشورهاي نيوزيلند، مراكش، پرو و آمريكا

امروزه بيش از يك سوم مردم جهان در ابنيه خاكي زندگي مي كنند. يكي از مساله هاي قابل توجه در اين بناها، ايجاد ترك و شكست در زمان زلزله و عدم مقاوم سازي كامل آنها در برابر نيروهاي افقي و عمودي مي باشد. مقاوم سازي سازه هاي خشتي به واسطه بكارگيري تقويت كننده ها، يكي از راه حل هاي معمول در سازه هاي خشتي مي باشد. در دوران معاصر آيين نامه هاي موجود در ايران استفاده از خشت را علي رغم قابليت هاي بسيار، محدود كرده است. اين در حالي است كه در چند دهه اخير بسياري از كشورهاي توسعه يافته دنيا، در پي تنظيم و ثبت آيين نامه ها و استانداردهايي مشخص براي ساخت و ساز با مصالح خاك و خشت بوده اند. كشورهاي آلمان، استراليا، آمريكا، پرو، مراكش، تركيه و برخي ديگر از كشورها در اين حوزه پيشقدم بوده و تلاش كرده اند بر اساس مطالعه دقيق رفتار سازه هاي خشتي، به استخراج ضوابط و استانداردهاي مشخص در مقاوم سازي اين گونه از بناها دست يابند. اين مقاله از مجموع آيين نامه هاي كشورهاي مختلف؛ آيين نامه كشورهاي نيوزيلند، مراكش، پرو و آمريكا (نيومكزيكو) را جهت مطالعه و تحليل انواع تقويت كننده ها در جهت مقاوم سازي بناهاي خشتي در مقابل زلزله انتخاب كرده است. اين پژوهش مبتني بر روش «توصيفي تحليلي» و «پژوهش در متن» مي باشد و شيوه گردآوري اطلاعات، كتابخانه اي است. لذا مي كوشد تا با بررسي آيين نامه خشت در كشورهاي مورد مطالعه، به استنتاج و جمعبندي روشني از نحوۀ بكارگيري عناصر تقويت كننده در مقاوم سازي بناهاي خشتي دست يابد. بررسي ها نشان مي دهد عناصر تقويت كننده در آيين نامه كشورهاي مورد مطالعه، از مصالح سخت و غير همگن با خشت به سمت مصالح نرم و بومي پيش رفته است. قابليت انعطاف پذيري مصالح تقويت كننده در مقابل نيروهاي زلزله، يكي از موضوعاتي است كه در آيين نامه هاي جديد بسيار به آن توصيه شده است. در ميان آيين نامه كشورهاي مورد مطالعه، آيين نامه كشورهاي پرو و تا حدودي مراكش توصيه هاي بسياري به استفاده از مصالح نرم، همگن و انعطاف پذير داشته است.