بررسي رابطه بين سطوح پيوستار انگيزش و ميل به ادامه ورزش در دانش‌آموزان دختر نوجوان؛ رويكردي از نظريۀ خودتعيين گري

هدف از پژوهش حاضر، بررسي رابطۀ بين سطوح پيوستار انگيزش و ميل به ادامه ورزش در دانش‌آموزان دختر نوجوان بود. 221 دانش‌آموز دختر نوجوان استان آذربايجان‌شرقي با دامنه سني 1218 سال در سال 1398- 99 به‌صورت نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي انتخاب شدند و پرسشنامه‌هاي تمايل به ادامۀ ورزش و تنظيم رفتار ورزشي را تكميل كردند. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده، به‌وسيلۀ نرم‌افزار spss24 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند. يافته‌هاي تحقيق نشان دادند كه از بين عوامل سطوح انگيزش، عدم انگيزه به‌صورت منفي و انگيزۀ دروني و همچنين تنظيم شناسايي‌شده به‌صورت مثبت، توانايي پيش‌بيني ميل به ادامه ورزش را دارند؛ اما ساير سطوح پيوستار انگيزش اعم از انگيزۀ بيروني و تنظيم متمايل به درون توانايي پيش‌بيني ميل به ادامه ورزش را ندارند. بر اين اساس و به‌صورت كلي مي‌توان گفت كه در ايجاد ميل به ادامۀ ورزش در دختران نوجوان، نوع انگيزۀ به وجود آمده در آنان در جريان كلاس‌هاي ورزش، مي‌تواند عاملي پيش‌بيني كننده باشد. چكيده بلند:مقدمهبا توجه به اهميت بررسي انگيزه در كلاس‌هاي ورزش مدارس به‌ويژه مدارس دختران نوجوان به‌موجب كم بودن فعاليت بدني در اين جامعه و ردۀ سني و نيز نبود پيشينۀ تحقيقاتي در زمينۀ بررسي رابطۀ بين كل پيوستار انگيزش و ميل به ادامۀ ورزش در دختران نوجوان، در پژوهش حاضر به بررسي رابطۀ بين نوع انگيزۀ به‌وجود آمده در دانش‌آموزان دختر نوجوان در كلاس‌هاي ورزشي مدارس و ميل به ادامه ورزش در آينده پرداخته شد.ابزار پژوهشروش پژوهش حاضر، همبستگي است كه به شيوۀ توصيفي و به‌صورت ميداني، با هدف كاربردي بودن انجام شد. جامعۀ آماري پژوهش، كليۀ دانش‌آموزان دختر مقاطع متوسطۀ اول و دوم استان آذربايجان‌شرقي بودند كه در اين پژوهش، به شيوۀ نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي از دو شهرستان استان شامل شهرستان‌هاي خواجه و آذرشهر و در ادامه از سه مدرسۀ مقطع دبيرستان (مقاطع متوسطه‌ي اول و دوم) شهرهاي ناميده شده 221 نفر از دانش‌آموزان دختر كه در سال 13991398 در مدارس مشغول تحصيل بودند با محدودۀ سني 1218 سال (با ميانگين سني 36/15 سال و انحراف استاندارد 66/1) انتخاب شده و در پژوهش حاضر به‌صورت داوطلبانه شركت كردند و پرسشنامه‌هاي تمايل به ادامۀ ورزش و تنظيم رفتار ورزشي را تكميل كردند. داده‌هاي جمع‌آوري‌شده، به‌وسيلۀ نرم‌افزار spss24 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند.يافته‌ها يافته‌هاي تحقيق نشان دادند كه از بين عوامل سطوح انگيزش، عدم انگيزه به‌صورت منفي و انگيزۀ دروني و همچنين تنظيم شناسايي‌شده به‌صورت مثبت، توانايي پيش‌بيني ميل به ادامه ورزش را دارند؛ اما ساير سطوح پيوستار انگيزش اعم از انگيزۀ بيروني و تنظيم متمايل به درون توانايي پيش‌بيني ميل به ادامه ورزش را ندارند. بر اين اساس و به‌صورت كلي مي‌توان گفت كه در ايجاد ميل به ادامۀ ورزش در دختران نوجوان، نوع انگيزۀ به وجود آمده در آنان در جريان كلاس‌هاي ورزش، مي‌تواند عاملي پيش‌بيني كننده باشد.بحث و نتيجه‌گيرينتايج پژوهش حاضر مي‌تواند در تدوين برنامه‌هاي آموزش ورزش در مدارس دختران نوجوان و در جهت‌دهي اين فرايند، مؤثر واقع شود. به‌اين‌ترتيب كه با تلاش براي ايجاد انگيزه‌هايي خودمختار در دانش‌آموزان در سطوح بالاتر آن، تمايل براي ادامۀ ورزش در دختران نوجوان را در آينده و در فضاي خارج از مدرسه نيز افزايش دهيم. از طرف ديگر، اين نتايج مي‌تواند به روانشناسان ورزشي علاقه‌مند به بررسي انگيزش در ورزش به‌خصوص ورزش مدارس و همچنين جامعه‌شناساني كه به بررسي عوامل تأثيرگذار بر فعاليت همگاني افراد در ميادين ورزشي مي‌باشند، كمك كند.