تحليل انتقادي كاركردهاي اجتماعي دين از ديدگاه منتسكيو

منتسكيو از جمله صاحب نظراني است كه تاثير فراواني بر ساير انديشمندان و حتي سياستمداران گذاشته است. او در كتاب خود به نام روح القوانين كاركردهاي اجتماعي گوناگوني را براي اديان برمي‏شمارد. محقق در پژوهش حاضر در پي آن است كه با رويكردي انتقادي و با استفاده از روش كتابخانه اي به تببين نظريات منتسكيو بپردازد. برخي از نتايجي كه وي در بررسي هاي خود در مورد دين به آنها دست يافته شامل وجود تناسب حكومت معتدل با مذهب مسيح و حكومت استبدادي با حكومت اسلام، مناسبت مذهب كاتوليكي با رژيم سلطنتي و مذهب پروتستان با رژيم جمهوري، لزوم موافقت قوانين اخلاقي با قوانين مذهبي و ... است كه در متن مقاله بدان ها اشاره شده است. آنچه منتسكيو به عنوان كاركردهاي اجتماعي دين برشمرده است، گوياي نگاه تقليل گرايانه و يا ابزار انگارانه او در دو ساحت تقليل حقيقت دين به كاركرد آن و تقليل اهداف متعالي دين به امر دنيايي است. هم چنين به نظر مي رسد تحليل او از اسلام، ناقص و بر اساس رفتار حكام و خلفاي ظالم در طول ادوار اسلامي شكل گرفته است. لازم به ذكر است كه جانبداري و مداخله علايق مذهبي در تبيين امور، نيز از جمله انتقادات وارد بر وي است.