سلفي گري و خشونت سياسي تأملي بر تأثير بحران‌هاي اجتماعي در تكوين جنبش‌هاي اسلامي سلفي راديكال معاصر در خاورميانه

با گذشت حدود هفت قرن از درگذشت ابن تيميه، ميراث فكري او كماكان زنده و الهام بخش جنبش هاي متنوع سلفي در خاورميانه و ساير جهان است؛ ميراثي كه به سوداي پوشاندن جامه خلافت خدايواره هاي سلف بر قامت نه چندان هم قواره اخلافشان در جهان مدرن به هر حرب هاي دست يازيده و از هيچ اجتهاد تعبزايي (ولو آنكه ره بدعت جويد) در جهت تطبيق و تحميل قواي تشريعي خويش بر گرده خلق و به نام خالق رويگردان نيست. بلاشك تجزيه و تحليل اين ميراث، مبتني بر مناسبات و تعاليم فقهي و الهياتي صرف، فارغ از چارچوب ها و بسترهاي اجتماعي نضج آن در هر برهه تاريخي (و بالعكس)، به تقليل گرايي خردگريزانه اي در مسير پژوهش خواهد انجاميد كه حامل تحفه اي جز انقياد و تعلل قوه تعليل نخواهد بود. بنابراين در مسير اين تحقيق، ضمن بيان اهم افكار متفكراني همچون ابن تيميه، عبدالوهاب، سيدجمال، عبده، رشيدرضا و... كه مستقيم يا غير مستقيم بر نئوسلفي معاصر مؤثر افتاده، نقش بحران هاي اجتماعي خاصه در تعامل جهان اسلام با غرب در يك سده اخير و مفهوم خشونت سياسي معكوس به نحوي تركيبي كاويده مي شود. به عبارتي ديگر، آنچه اين تحقيق با رويكردي فكري و جامعه شناختي در پي تبيين آن است، تشريح مباني فكري پيش قراولان نهضت سلفيه متقدم و متأخر و تحليل جامعه شناختي محمله اي اجتماعي تكوين آن در بستر بحران هاي اجتماعي، فرهنگي و سياسي جهان اسلام و در نهايت كيفيت ارتباط آن با خشونت سياسي معاصر در خاورميانه و جهان، تحت سيطره جنبشهاي تكفيري و سلفي است.