رويكردي تازه به صنعت تشخيص براساس زبان حال (آنيميسم) و بافت موقعيتي كلام

تاكنون در اغلب كتاب‌هاي بيان سنتي، صنعت تشخيص را نسبت‌دادن صفات و عواطف انساني (جانوري) به اشيا و مظاهر طبيعت و امور انتزاعي دانسته‌اند. به اين معني كه شاعر از رهگذر نيروي تخيل خويش به آنها خصوصيت انساني بخشيده است؛ درحالي‌كه در بيان جديد براساس زبان حال (آنيميسم)، همه‌ موجودات و پديده‌ها همچون انسان، زنده و گويا هستند و از احساسات و عواطف خاصي برخوردارند. اين تفكر هم در انديشه‌ انسان باستان و هم در قرآن و احاديث و آثار شاعران و نويسندگان فارسي‌زبان بازتابي وسيع داشته است. بنابراين قدرت تخيل شاعر نيست كه اين‌گونه صفات را به موجودات نسبت مي‌دهد، بلكه هنر مهم شاعر درك و شناخت اين‌گونه احساسات و خصوصيات موجودات است كه آن را با زباني شيوا و پر از احساس بيان مي‌كند. همچنين يكي ديگر از معيارهاي تمييز صنعت تشخيص از غير آن، توجه به بافت موقعيتي كلام و لايه‌هاي متن است، يعني از بافت كلي و تركيب مجموع اجزاي كلام در هندسه‌ شعر و معنا و قرائن موجود در عبارت، مي‌توان صنعت تشخيص را از غيرآن معلوم ساخت.