نقش خوشه هاي گردشگري در توسعه منطقه اي (نمونه موردي: خوشه گردشگري قم)

راهبرد توسعه خوشه اي، از جمله الگوهاي موفق سازماندهي واحدهاي كسب و كار كوچك و متوسط است كه بيش از سه دهه در كشورهاي مختلف، بيشترين موفقيت را در توسعه منطقه اي به همراه آورده است. اين راهبرد در جهت تقويت توان رقابتي و ابزاري جهت ارتقاء رقابت پذيري در دهه 1990 توسط توسط مايكل پورتر مطرح گرديد. محققان توسعه سرزميني معتقدند شكل گيري خوشه هاي گردشگري، استعداد رقابت پذيري را ارتقا بخشيده و در بهبود مزيت هاي رقابتي و توسعه منطقه اي موثر است. از اين رو دست يابي به مزاياي رقابتي، خوشه هاي گردشگري را به يك نقطه كانوني توجه علمي و سياست گذاري تبديل كرده است. با اين توضيحات هدف اين تحقيق، بررسي و تحليل نقش خوشه هاي گردشگري بر توسعه رقابت پذيري منطقه اي و با اين فرضيه كه به نظر مي رسد هر چه شدت روابط در خوشه هاي گردشگري بالاتر رود، رقابت پذيري منطقه اي هم افزايش مي يابد، مي باشد. روش تحقيق، از نوع توصيفيتحليلي است و از پرسش نامه جهت جمع آوري داده ها استفاده گرديده است كه پس از تاييد روايي و پايايي، داده هاي جمع آوري شده توسط نرم افزار هاي spss و lisrel مورد بررسي قرار گرفته است. يافته هاي تحقيق ارتباط بين افزايش شدت روابط در خوشه هاي گردشگري با افزايش رقابت پذيري منطقه اي تاييد مي نمايد. همچنين عوامل موثر بر توسعه و تحريك رقابت پذيري منطقه اي را به ترتيب درجه تأثير در قالب 4 عامل:1) روابط اجتماعي؛ 2) روابط مكاني جغرافيايي؛3) روابط اقتصادي و 4) روابط نهادي سازماني معرفي مي كند.