تحليل فرايند طرح مسائل توحيد نظري در سير نزول قرآن

فرايند حكيمانۀ نزول قرآن طي 23 سال توانست جامعه‌اي مشحون از شرك را به امتي موحد تبديل نمايد. كشف اين فرايند در گرو دست‌يابي به روش قرآن در طرح مسئله توحيد بر پايه سير نزول قرآن است. در اين تحقيق با تمركز بر مراتب توحيد نظري، بخشي از اين پروسه تعقيب شده و با استفاده از سبك تفسير موضوعي تنزيلي، نتايج شايان توجهي به‌دست آمده است. بر اين پايه، روش قرآن در طرح مسأله توحيد، شروع از نقطه صفر اعتقادي نيست؛ بلكه اثبات ذات و توحيد ذاتي را مفروغ‌عنه لحاظ نموده و مراتب ديگري ‌چون توحيد در ربوبيت، توحيد در خالقيت و توحيد در علم را به‌گونه وسيعي مطرح كرده است. هرچند بررسي فرايند استدلال بر تك‌تك مراتب توحيد، بسيار فراتر از مجال يك مقاله است اما به‌عنوان نمونه، ابطال والديت تشريفي و حقيقي خداي سبحان، نشان مي‌دهد كه مطابق با سير نزول، يك سياست‌گذاري منطقي در مبارزه با معضلات اعتقادي دنبال شده است. بهره‌گيري از روش تدريج، اجمال به تفصيل، بيان داستان و مَثَل ازجمله رويكردهايي است كه در اين راستا استفاده شده است.