رفتار بازار و محاسبه حاشيه بازاريابي گياه گل گاوزبان ايراني (Echium amuenum (F.M.)) در شهرستان آزادشهر استان گلستان

از مهم‌ترين مشكلات پيش‌روي توسعه گياهان دارويي، بازاريابي محصولات آن است. به‌دليل ويژگي خاص گياهان مانند فسادپذيري، بازاريابي محصولات آن از حساسيت بالايي برخوردار است. گياه دارويي گل گاوزبان با نام علمي Echium amuenum (F.M.) متعلق به خانواده Boraginaseae است. اين گونه از لحاظ قيمتي با ارزش بوده و مي تواند موجب درآمدزايي و ايجاد مشاغل جايگزين براي جوامع محلي شود. لذا در اين پژوهش به بررسي حاشيه هاي بازاريابي با استفاده از پرسش نامه در سطح توليدكننده، عمده‌فروشي و خرده‌فروشي و سپس به محاسبه حاشيه بازاريابي اين شاخص ها پرداخته شده است. همچنين سه شاخص كيفي شامل شاخص بازاريابي، بسته‌بندي و فروش نيز با استفاده از آزمون هاي غيرپارامتريك در بين افراد جامعه آماري مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد حاشيه خرده‌فروشي (96000 تومان) بيش از حاشيه عمده‌فروشي (28615.40 تومان) است. همچنين سهم توليد كننده از قيمت نهايي بالا بوده (57.46 درصد)، در نتيجه توليد و پرورش اين گياه دارويي در منطقه مورد مطالعه كارا مي باشد. نتايج ارزيابي شاخص بازاريابي نشان داد بين سه گويه كيفيت و كميت گل گاوزبان در بازار و ميزان شناخت از بازاريابي اختلاف آماري در سطح 1 درصد وجود دارد. در بخش شاخص بسته‌بندي بين چهار گويه كيفيت بسته‌بندي، ميزان دسترسي به ابزارهاي بسته‌بندي، سهم بسته‌بندي در قيمت نهايي و تأثير بسته‌بندي بر افزايش ميل مردم اختلاف معني‌داري در سطح 1 درصد وجود داشته است. در بخش شاخص فروش نيز بين سه گويه شامل تفاوت قيمت گل گاوزبان در بازار با قيمت خريداري شده از توليد كننده، ميزان ارتباط با بازار فروش و ميزان تأثيرگذاري دلالان بر قيمت، اختلاف معني داري در سطح 1 درصد وجود دارد. در نتيجه ميزان شناخت بالا از بازاريابي محصول و بسته‌بندي مناسب مي‌تواند در قيمت نهايي گل گاو زبان نقش به‌سزايي داشته باشد.