عنوان مقاله :
گونه شناسي حل فضاي واسط (مياندر) در گرمابه هاي تاريخي استان فارس
پديد آورندگان :
ذاكري ، محمدحسين دانشگاه شيراز - دانشكده هنر و معماري , اشكاني اصفهاني ، اميررضا دانشگاه شيراز - دانشكده هنر و معماري
كليدواژه :
گرمابه , حمام , سلسله مراتب فضايي , مياندر , هندسه , معماري ايراني.
چكيده فارسي :
گرمابهها، بناهايي عام المنفعه و درخور توجه با تنوع فضايي و هندسي بالا در معماري ايراني مي باشند كه آموزه هاي قابل استخراج و ارزشمندي را در خود نهفته اند. مساله سلسله مراتب فضايي و كنترل ارتباطات بصري، يكي از شاخص ترين مسائل طراحيِ مورد توجه در گرمابهها به شمار مي رود. اين پژوهش سعي بر آن دارد كه به چگونگي حل اين مساله در فضاي مياندر، به عنوان فضاي واسط، بين دو بخش خشك و مرطوب حمامها يعني سربينه و گرمخانه بپردازد و نسبت هاي ميان اين فضاها و همچنين، راهكارها و ترفندهاي هندسي و فضاييِ معماران پيشين، جهت حل اين نظام سلسله مراتبي با هدف جداسازيِ بصري و دمايي، مورد كنكاش قرار گيرد؛ در اين راستا با بهره گيري از راهبردهاي توصيفي تحليلي و استدلال منطقي، به جمع آوري داده هاي كليه lrm;ي گرمابه lrm;هاي عمومي استان فارس، از دوره صفويه تا پهلوي، پرداخته شد و از طريق مقايسه هاي تطبيقي و تحليلي، گونه هاي مختلف مياندر، اجزاي آن، هندسه، زوايا و نظام سيركولاسيون آنها جهت جداسازي هاي بصري و دمايي، مورد بررسي و گونه شناسي قرارگرفت. درنتيجه ي تحليل lrm;ها و مطالعات تطبيقيِ انجام شده مشخص شد، جهت ايجاد سلسله مراتب فضايي و كنترل بصري و دمايي در قسمت مياندر، در گرمابههاي عمومي با مقياس متوسط، غالبا از عنصر دالان استفاده شده كه شكل غالب اين دالان، U شكل است. اين فضا داراي دو تا چهار چرخش داخلي و هم چنين چرخش نسبت به محور ورودي بوده است. اين در حالي است كه در گرمابههاي با مقياس بزرگ، عنصر هشتي، با عملكرد فضاي تقسيم به فضاي مياندر اضافه ميگردد و در گرمابههاي با مقياس كوچكتر، تنها عنصر ديوار و ميزان چرخش كمتر هندسي، عامل ايجاد سلسله مراتب در قسمت مياندرِ گرمابه بوده است.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي معماري اسلامي
عنوان نشريه :
پژوهشهاي معماري اسلامي