واكاوي اثرهاي مناسك ديني در زيست خانوادگي؛ مورد مطالعه آيين پياده‌روي زيارت اربعين حسيني

Analysis of the effects of religious rites on family life; Case Study: Arbaeen Hosseini pilgrimage ritual

زيارت يكي از كهن‌ترين مناسك ديني و آيين‌هاي مذهبي محسوب مي‌‌شود كه ارتباط نزديكي با خانواده دارد. خانواده از مهم‌ترين نهادهاي اجتماعي در هر جامعه محسوب مي‌شود. اجتماعي‌شدن در فرهنگ اسلامي همراه با الگوسازي و الگوبرداري از اجتماع كوچك و گرم و پرمحبت خانواده صورت مي‌گيرد. خانواده امروزه در يك دگرديسي تاريخي در حال از دست دادن كاركردهاي اجتماعي خود است و واقعيت بيانگر اين است كه در رويارويي با مشكلات و خطرها، چندان كه بايد و شايد، توانمند نيست. به نظر مي‌‌رسد از ميان عوامل كمك‌كننده به حفظ بنيان و كاركرد خانواده، در مقابل امواجي كه كانون اين نهاد انسان‌ساز را مورد تهاجم قرار داده است، استمدادجستن از الگوهاي زيست دين‌مدارانه يكي از مؤثرترين گزينه‌ها باشد. يكي از الگوهاي زيست خانوادگي مؤمنانه در جريان زيارت شكل مي‌‌گيرد كه خصوصاً در چند سال اخير در ايام اربعين حسيني با حضور خانوادگي زائران و ميزبانان در پياده‌روي زيارت اربعين بهتر خود را نشان داده است. نوشتار پيشِ رو، با استفاده از روش كيفي «پديدارشناسي»، به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه «مناسك ديني و آيين‌هاي مذهبي، همچون آيين پياده‌روي زيارت اربعين حسيني، چه اثراتي در زيست خانوادگي دين‌داران مي‌‌تواند بر جاي بگذارد؟». يافته‌هاي اين پژوهش به تأثيرات پنج‌گانۀ 1. عقلانيت تمدن‌ساز؛ 2. ظرفيت كارآمدي قابل‌توجه در عرصه‌هاي اقتصادي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي؛ 3. ايجاد پويايي و حيات مبتني بر محبت؛ 4. تثبيت و تقويت هويت الهي؛ و 5. هماهنگي عناصر مختلف خانواده رسيده است و به تبيين و تشريح آن‌ها مي‌‌پردازد.

Pilgrimage is one of the oldest religious rites and rituals that is closely related to the family. Socialization in Islamic culture is accompanied by modeling and modeling of a small, warm and loving family community. Today, in a historic transformation, the family is losing its social function, and the reality is that it is not as capable and perhaps capable of coping with problems and dangers. One of the most effective options seems to be among the factors that help maintain the foundation and function of the family in the face of the waves that have invaded the center of this humane institution. One of the models of faithful family life is formed during the pilgrimage, which has shown itself better in the last few years, especially during the Arbaeen Hosseini days, with the family presence of the pilgrims and the hosts on the Arbaeen pilgrimage. Using the qualitative method of "phenomenology", the present article seeks to answer the question: "What effects can religious rituals and religious rites such as the Arbaeen Hosseini pilgrimage ritual have on the family life of religious people?" The findings of this study eventually lead to five effects: 1. The rationality of civilization, 2- The capacity for significant efficiency in the economic, political, social and cultural spheres, 3- The creation of dynamism and a life based on love, 4- Stabilization and strengthening Divine identity and 5- Coordination of different elements of the family; reaches and explains them.