بررسي شيوه‌هاي اقناع و مجاب‌سازي در قرآن كريم دربارۀ موضوع قيامت

خداوند متعال براي اقناع مخاطبان و اثبات حقانيت سخنان خود، شيوه‌هاي مختلف اقناعي را در قرآن به كار گرفته است. فرايند اقناع يكي از كاربردي‌ترين مباحث تحليل گفتمان است؛ فرايندي كه به منظور كنترل اذهان مخاطبان و القاي پيام از آن استفاده مي‌شود. پژوهش حاضر به بررسي شيوه‌هاي اقناع و چگونگي به كارگيري آن‌ها براي ترغيب مخاطب در سوره‌هاي قيامت، واقعه، غاشيه، نبأ و عبس كه صرفاً دربارۀ موضوع قيامت هستند، پرداخت و با استفاده از الگوي هاولند و الگوي حقيقت‌نمايي تفسيرشناختي، مؤلفه‌هاي اقناعي را بررسي كرد. در اين پژوهش از ترجمۀ قرآن آيةاللّٰه مكارم شيرازي و همچنين ترجمۀ تفسير الميزان و تفسير نور استفاده شد. نتايج به دست‌آمده با استفاده از روش‌هاي توصيفي ـ تلفيقي حاكي از آن بود كه از تمامي بخش‌هاي الگوها در تك‌تك اين سوره‌ها استفاده شده است. بر اساس الگوي هاولند، اين سوره‌ها حاوي استدلال‌هاي فراوان بوده، ترس، تهديد و پرسش و پاسخ، بيش از ديگر موارد اقناعي به چشم خورد. به دليل ارائۀ استدلال‌هاي فراوان در تمامي سوره‌هاي مورد بررسي، مشخص گرديد كه از روش مركزي كه بر محتواي مستدل پيام تأكيد دارد، بيشتر استفاده شده است و اين موضوع بيانگر رويكرد مبتني بر تفكر قرآن در اقناع مخاطبان است.