شماره ركورد :
1264928
عنوان مقاله :
بزرگداشت ايزد باران، تشتر، در ميان بهدينان شريف آباد اردكان
پديد آورندگان :
قدردان ، مهرداد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات , زرشناس ، زهره پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي , ظاهري عبدوند ، آمنه دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات
از صفحه :
63
تا صفحه :
77
كليدواژه :
تشتر , تشتريم , تيرماهي , تيرگان , بهدينان , شريف‌آباد
چكيده فارسي :
از دير باز باران در پهنۀ عموما خشك و نيمه خشك سرزمين ايران همواره زندگي بخش و اثرگذار بوده است. به تبع آن از دوران كهن ايزد باران، يعني تشْتَر، بسيار مورد احترام و ستايش بوده و جشني موسوم به تيرگان براي بزرگداشت اين ايزد يادگار آن دوران در اين روزگار است. در روستايي قديمي به نام شريف آباد، كه تاسيس آن به قرن هشتم هجري قمري بر  مي گردد و زماني به واسطۀ موبدنشيني خود در راهبري بهدينان ايران و پارسيان هند نقش داشته، جشني كهن براي بزرگداشت تشْتَر به نام تِشْتَريم برگزار مي شود كه با آدابي خاص همراه است. اين شيوۀ بزرگداشت در جاي ديگري گزارش نشده است، هرچند در كنار اين جشن، جشني ديگر به نام تيرماهي وجود دارد كه همانند جشن تيرگان ديگر نقاط است. در تحقيق ميداني زير با بررسي جشن هاي تشتريم و تيرماهي در اين روستا، علاوه بر آشنايي با اين دو جشن و مؤلفه هاي برگزاري آن، به دنبال پاسخ اين پرسش خواهيم بود كه آيا اين مردمان با اين دو بزرگداشت، تفاوتي ميان تير و تشتر قائل بوده اند و اين دو را از هم بازمي شناخته اند؟ با توجه به اينكه اين مردم هيچ گاه در يادكرد دو ايزد تير و تشتر آنها را به تنهايي نام نمي برند و آنان را همواره همراه يكديگر به صورت «تير و تشتر» ياد مي كنند و در طول يكسال، در دو زمان مختلف،  يكي حوالي تيرماه و ديگري در آبان ماه، به آيين بزرگداشت مي پردازند و اينكه بنا بر مدارك و شواهد موجود موبدان فعال و آگاهي در اين روستا مي زيسته اند، گمان مي رود اين مردمان در گذشته هاي دور ميان ايزدان تير و تشتر تفاوت قائل بوده و آنان را از يكديگر باز مي شناخته اند و براي همين در دو نوبت جشن مي گرفته اند. هرچند در اين جشن ها هر دو ياد مي شدند، ولي بيشتر اين تشتر ايزد باران است كه به واسطۀ تشتريشت و سرزمين خشك يزد آداب يادكرد دارد، ولي بايد به ياد داشت كه در گاه شماري رايج آنجا اين تير است كه ميان روزهاي ماه و در ميان ماه هاي سال مي درخشد و از برابر شدن و همنشيني نام روز و ماه تيرگان پديد مي آيد.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي
عنوان نشريه :
پژوهشهاي ايرانشناسي
لينک به اين مدرک :
بازگشت