بررسى تحولات تاريخى حق تعيين سرنوشت توسط نخبگان در اسلام

زمينه و هدف: با مطالعه‌اي بر روند تعيين سرنوشت در ميان جوامع اسلامي، مشخص مي‌گردد كه سرنوشت اكثريت اين جوامع، به دست نخبگان رقم خورده است. درواقع حق تعيين سرنوشت، حقي است كه همه افراد از آن برخوردارند و تأكيد بر مشاركت افراد در سرنوشت سياسي اجتماعي خود هم عقلاً مطلوب است و هم تجربه ثابت كرده كه هيچ نظامي بدون قبول و حمايت مردم، استوار و قدرتمند نخواهد بود. هدف ما در اين مقاله آشكار نمودن چگونگي كاركرد نخبگان در مشاركت حداكثري مردم در انتخابات مي‌باشد كه با رويكردي بر نخبگان در تاريخ اسلام انجام شده است. مواد و روش‌ها: روش تحقيق در اين مقاله به صورت توصيفي تحليلي و با بهره‌گيري از منابع كتابخانه‌اي مي‌باشد. يافته‌هاي تحقيق: يافته‌ها حاكي از اين است كه؛ آنچه مهم است ايجاد مشاركت مبتني بر آگاهي است، عامل مؤثر در اين مهم، ضرورت وجود نخبگان و استفاده از نظريات نخبگان در به چالش كشيدن عملكرد حكومت و وادار كردن آنها به پاسخگويي است تا يارگير عموم جامعه در گزينش بهترين‌ها باشد. ملاحظات اخلاقي: از ابتدا تا انتهاي اين مقاله اصول اخلاقي همچون؛ امانتداري و صداقت رعايت گرديده است. نتيجه‌گيري: با عنايت به پذيرش كشورمان به اصل تعيين سرنوشت، پرداختن چگونگي ايجاد شرايط بهتر براي مشاركت آگاهانه مردم، همچنين موانعي كه در ارتباط با تأثيرگذاري بر حق تعيين سرنوشت، نخبگان با آنها مواجه هستند، از ضرورت هاي اين مقاله به شمار مي‌آيد. نخبگان با گرم نمودن صحنه انتخابات از طريق مناظره، تبليغات و ... و با معاشرت منطقي و سامان يافته و به دور از جنجال‌هاي سياسي، سبب مشاركت حداكثري مردم در انتخابات مي‌شوند چرا كه نخبگان براي تشويق يا محدود كردن مشاركت مردم، از وسايل و امكانات بيشتري برخوردارند و به سبب قدرت و تأثيري كه دارند، بنابراين؛ مي‌توانند عوامل پيشرفت سياسي جامعه را با عملكرد خود سرعت ببخشند و به سامان‌دهي بهتر مشاركت سياسي و تحقق مردم‌سالاري كمك كنند. لذا سياست‌گذاران با رفع موانع در باب شناسايي و پرورش نخبگان در چارچوب قانون اساسي و اقتضائات سياسي جمهوري اسلامي ايران مي‌بايست سازوكار مشاركت نخبگان را در تصميم‌گيري‌ها و تصميم‌سازي‌ها فراهم آورند.