قحطي و بحران‌هاي ناشي از جنگ جهاني دوم در آذربايجان با تأكيد بر اروميه

زمينه و هدف: با شروع جنگ جهاني دوم دولت ايران اعلام بي‌طرفي كرد، اما بي‌طرفي ايران به دليل موقعيت استراتژيك از سوي كشورهاي درگير در جنگ مورد توجه قرار نگرفت. وقوع جنگ جهاني دوم در بيشتر كشورها و به خصوص ايران به لحاظ موقعيت خاص جغرافيايي، تأثيرات مخربي بر زندگي مردم وارد نمود. تخريب ساختار اجتماعي اقتصادي، ركود كشاورزي، ناامني‌هاي اجتماعي، شيوع بيمارهاي واگيردار از تبعات اين جنگ بوده است. منطقه آذربايجان و به ويژه اروميه به سبب همجواري با دولت شوروي زودتر از ساير مناطق وارد جنگ شد. نيروهاي شوروي علاوه بر ايجاد درگيري‌هاي مسلحانه ضمن مصادره اموال و مايحتاج مردم از جمله، ارزاق عمومي و غله، اقدام به صدور آن به كشور خود كرده و موجبات فقر، قحطي، گراني و ناامني‌هاي اجتماعي از جمله درگيري‌هايي بين اقليت‌هاي مختلف را باعث گرديد. مواد و روش‌ها: در اين پژوهش از روش مبتني بر مطالعات كتابخانه‌اي كه روش معمول در پژوهش‌هاي تاريخي است، استفاده شده است. داده‌هاي تاريخي با تكيه بر اسناد، روزنامه‌ها و كتب مرتبط با موضوع مورد بررسي قرار گرفته است تا موشكافي دقيقي با رويكرد توصيفي تحليلي از علل و چگونگي قحطي و بحران‌هاي ناشي از جنگ جهاني دوم در اروميه ارائه شود. يافته‌ها: يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد تنوع قومي، مذهبي و نژادي به همراه حضور نيروهاي شوروي و اقدامات آن كشور مانند قتل و غارت مردم، غارت اموال و احشام مناطق و مصادره غله به نفع نيروهاي شوروي، موجب ركود كشاورزي،‌ مهاجرت مردم، عدم آرامش در شهرها، كمبود نان، دزدي توسط اشرار، شيوع بيماري‌ها و ناتواني دولت مركزي شده است. ملاحظات اخلاقي: امانتداري و صداقت در بيان مطالب و استناد دهي دقيق در استفاده از منابع مختلف در اين پژوهش رعايت گرديده است. نتيجه‌گيري: در نتيجه ورود ناخواسته ايران به جنگ جهاني دوم، مناطق مختلف دچار تبعات و تأثيرات جبران‌ناپذيري از جنگ شدند. منطقه آذربايجان و اروميه به سبب نزديكي به مرزهاي شمالي مورد آماج جدي‌تر حملات نيروهاي شوروي قرار گرفتند و از لحاظ سياسي، اجتماعي و اقتصادي متحمل آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري شدند.