جريان يا عدم جريان قاعده درأ در قصاص با تأكيد بر قانون مجازات اسلامي 1392

گرچه انعكاس قاعده درأ در كتاب كليات قانون مجازات اسلامي 1392 در مواد 120 و 121 گوياي آن است كه قاعده درأ، در قصاص هم جاري مي ‌شود اما ظاهر مواد متعددي در كتاب (باب) قصاص قانون مذكور، اين معنا را به ذهن خطور مي ‌دهد كه قاعده درأ، در قصاص جاري نمي‌شود. سه‌ راه در جمع ميان ماده 120 و 121 و مواد مورد اشاره متصوّر است: جريان قاعده درأ در قصاص به‌ استثناي مواد مورد اشاره؛ جريان قاعده درأ در قصاص به طور كلّي و حاكميّت مواد 120 و 121 بر مواد مذكور و عدم جريان قاعده درأ در قصاص به ‌طوركلّي. مقاله حاضر با بررسي هر سه راه و با پيش فرض اين كه اولاً، قاعده درأ تنها در صورتي كاركرد انحصاري دارد كه ادلّه و اصول مُثبت مجازات اند و ثانياً، تنها در شبهات مصداقيّه كه براي قاضي پيدا مي ‌شود معنا دارد، از عدم جريان قاعده درأ در قصاص و به ‌طوركلّي در حقّ ‌الناس، اعمّ از حدود، قصاص، ديات و تعزيرات دفاع مي‌كند.