تبيين نقش اعتبارات مالي در توليد كشاورزي نواحي روستايي شهرستان ماسال

ضعف مالي بسياري از روستاييان براي تأمين هزينه‌هاي اوليه توليد در بخش كشاورزي، آنها را از ادامه فعاليت دلسرد مي‌كند و احتمالاً يكي از مهم‌ترين پيامد‌هاي ادامه اين وضع، پرداختن روستاييان به مشاغل خدماتي، فروش و تغيير كاربري اراضي و در مواردي مهاجرت به شهرهاست. آنچه كه مي‌تواند موجبات بازدارندگي اين روند نامطلوب را فراهم آورد افزايش سرمايۀ خانوارهاي روستايي از طريق اختصاص اعتبارات مالي است. اين اعتبارات با هدف ارائه خدمات مالي به گروه‌هاي كم درآمد در كشورهاي در حال توسعه در سه دهۀ اخير مطرح شده است و با اعطاي وام به روستاييان به‌ويژه آنهايي كه در امور توليدي فعاليت دارند اين امكان را مي‌دهد كه به سبب فراهم بودن نقدينگي بتوانند نيازهاي مالي‌شان را براي انجام عمليات توليدي و تهيه نهاده‌هاي كشاورزي تأمين نمايند. بر اين اساس هدف پژوهش حاضر، تبيين نقش اعتبارات مالي در تحولات بخش كشاورزي نواحي روستايي شهرستان ماسال است. بدين منظور با استفاده از روش تحقيق توصيفي ـ تحليلي، وضعيت وام‌هاي دريافتي 331 خانوار نمونه روستايي در 15 روستاي منتخب طي سال‌هاي 1385 تا 1395 مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد مجموع سطح زير كشت و ميزان كل توليدات زراعي آبي به ترتيب با افزايش 10.1 درصدي و 37.6 درصدي مواجه شد و مجموع سطح زير كشت و ميزان كل توليدات زراعي ديم به ترتيب يك افزايش 34.8 درصدي و 23.3 درصدي را نشان داد. در بخش كشت محصولات باغي آبي نيز سطح زير كشت و ميزان توليد به ترتيب 50 درصد و 34.6 درصد افزايش يافت. محصولات باغي ديم نيز با افزايش 23.4 درصدي در سطح زير كشت و افزايش 33.5 درصدي در توليدات مواجه شد. لازم به ذكر است كه افزايش سطح زيركشت اراضي زراعي، عمدتاً به دليل تغيير كاربري اراضي جنگلي (جنگل‌تراشي) و تبديل اراضي باير بوده است. جمع‌بندي يافته‌ها بر اين نكته تأكيد دارد كه اعطاي اعتبارات مالي به روستاييان موجب افزايش بازدهي اراضي كشاورزي شده و اثرات مطلوبي برجاي گذاشته است.