شادي و غم از ديدگاه ابن سينا

شادي و غم از مهم‏ترين و اساسي ‏ترين حالاتي هستند كه براي هر فردي در زندگي اش عارض مي ‏شوند. درميان متفكران مسلمان، ابن‏ سينا براي تحليل و بررسي اين كيفيت نفساني، بسيار كوشيده و اين دو مقوله را درپرتو رابطۀ نفس ناطقه با بدن و نيز حالات روح بخاري بررسي كرده است. پژوهش حاضر حول سه محور اصلي بدين شرح صورت گرفته است: نخست، تبيين حقيقت شادي و غم، و اين مسئله كه لذت با شادي و غم با درد، رابطه اي مطابق دارد و عروض يكي از حالات، مستلزم عروض حالت ديگر به انسان است؛ دوم، چگونگي عروض شادي و غم در نفس انسان كه در اين حوزه، بوعلي شادي و غم را از دو جهت، عارض بر انسان دانسته است: يكي تصورات نفساني و ديگري عوارض بدني؛ سوم، تأثير شادي و غم بر سلامت و بيماري انسان، بدين شرح كه اين دو مقوله به دليل اثرگذاشتن بر روح بخاري، نقشي مهم در سلامت انسان ايفا مي‏ كنند. ازنظر ابن‏ سينا مكررشدن شادي به بروز شادي بيشتر در انسان و تكرار غمناك بودن به ناراحتي و غم بيشتر در او مي‏ انجامد. از ديگر يافته هاي اين پژوهش، تقسيم كردن شادي و غم بر سه قسم حسي، خيالي و عقلي را مي توان ذكر كرد.