پديد آورندگان :
دادرس، احمدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي زنجان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان , معروف، عارف سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي زنجان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان , طاهري، مهدي سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي زنجان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان , عظيمي، محمود سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي زنجان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان , عبدالهي، عزيزاله سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي زنجان - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان زنجان
كليدواژه :
اسيديته , زيتون , دوره ماندگاري , شاخص كيفي
چكيده فارسي :
مگس ميوه زيتون يكي از مهم‌ترين آفات محصول زيتون در كشور است. نظر به اينكه ميزان آسيب پذيري كيفيت روغن در ارقام مختلف متاثر از ميزان آلودگي و زمان روغن كشي است، تحقيق حاضر با هدف بررسي تاثير خسارت مگس زيتون روي كيفيت روغن زيتون رقم "Zard" در دوره ماندگاري آن، طي دو سال (1397 -1399) اجرا شد. تيمارهاي مربوط به شاهد و 10، 20، 30، 40 و 50 درصد آلودگي به مگس ميوه زيتون به طور دستي تهيه شدند. سپس، شاخص هاي كيفي مهم روغن، از جمله ارزش پراكسيد، اسيديته و ضريب خاموشيK232 و K270 در نه مرحله زماني به فاصله سه ماه اندازه گيري شد. آزمايش با استفاده از طرح آماري اندازهگيريهاي تكراري (Repeated Measures) با سه تكرار به انجام رسيد. نتايج نشان داد اختلاف بين نمونه هاي با درصد آلودگي هاي مختلف، از لحاظ شاخص هاي پراكسيد و اسيديته معني دار بود. همچنين، بين مراحل زماني نمونه برداري در هر كدام از تيمارهاي شاهد، 10، 20، 30، 40 و 50 درصد آلودگي به مگس زيتون اختلاف معني دار مشاهده شد، اما در مقابل اختلاف بين نمونه ها براي ضرايب خاموشي طول موج هاي 232 و 270 معنيدار نبود. بر اساس نتايج به دست آمده، ميزان اسيديته پس از 24 ماه، در نمونه با 50 درصد آلودگي به مگس زيتون 57/58 درصد افزايش نشان داد و از لحاظ ارزش پراكسيد، با افزايش قابل توجهي (افزايش بيش از 13 برابر) همراه بود. لازم به ذكر است كه مقدار شاخص پراكسيد براي درصدهاي آلودگي 30، 40 و 50 درصد در مرداد 99 و آبان 99 بيش از حد مجاز استاندارد به دست آمد. نتايج اين پژوهش بيانگر اختلاف هاي قابل توجه شاخص پراكسيد بين نمونه هاي شاهد با نمونه هاي آلوده به مگس زيتون و همچنين، زمان هاي مختلف انبارداري مي باشد، بنابراين هرچه آلودگي و مدت زمان انبارداري افزايش مي يابد از كيفيت روغن زيتون كاسته ميشود.
چكيده لاتين :
The olive fruit fly (Bactrocera oleae) is one of the country's most important pests of olive products. The present study was designed to investigate the effect of olive fly damage on the quality of olive oil "Zard" cultivar across two years of storage from 2018 until 2020. Treatment levels including control and 10, 20, 30, 40, and 50% of olive fruit fly infestation were prepared manually. Then important quality indices of oil, including peroxide value, free acidity, and K232 and K270 extinction coefficients, were measured during nine stages at intervals of three months. The experiment was performed using a statistical design of repeated measures with three replications. The results showed that the differences between samples with different infestation percentages were significant in terms of peroxide and free acidity indices. Also, significant differences were observed between sampling time stages in each treatment level (control, 10, 20, 30, 40, and 50% of olive fly infestation). However, in contrast, the difference between the samples was not significant for the extinction coefficients of 232 and 270 wavelengths. Based on the results, after 24 months, the acidity level in the sample with 50% of olive fly infestation increased by 57.58% and, in terms of peroxide value, was associated with a significant increase (more than 13 times increase). It should be noted that the value of peroxide for infestation percentages of 30, 40, and 50 percent in August 2020 and November 2020 exceeded the standard allowable. The results of this study indicate significant differences in peroxide value between control samples and samples infested with olive fly and different storage times. Hence, as infestation and storage time increases, the quality of olive oil decreases.
