بررسي روابط ايران و تاجيكستان از منظر هيدروپليتيك و ژئوكالچر

آسياي مركزي به‌واسطه اهميت ژئواستراتژيك خود، در نظر قدرت‌هاي منطقه‌اي و جهاني جايگاه بسيار مهمي دارد و اين قدرت‌‌ها همواره در تلاش براي حضور در اين منطقه بوده اند. بگونه‌اي كه از سده نوزده به بعد يكي از مناطق حساس ژئوپليتيك جهان بوده است. در ميان ويژگي كلان راهبردي اين منطقه در نظام ژئوپليتيك جهاني در درون نيز اين منطقه داراي برخي ويژگي‌‌ها و عناصر جغرافيايي است كه آن را واجد برخي چالش‌‌هاي ژئوپليتيك قرار داده است كه از جمله مهم‌ترين آنها موضوع آب است. در اين ميان كشور تاجيكستان به دليل دارا بودن بخش مهمي از منابع آب منطقه از موقعيت فرادستي در آسياي مركزي برخوردار است. بنابراين آسياي مركزي و به ويژه تاجيكستان به واسطه داشتن اشتراكات فراوان فرهنگي با ايران، واجد اهميت استراتژيك براي ايران است. با توجه به چنين امري مساله پژوهش حاضر اين است كه ضرورت ژئوپليتيك حضور ايران در تاجيكستان چيست و فرصت‌ها و ابزارهاي موجود در اين ميان دربرگيرنده چه مواردي است، همچنين عرصه بازيگري ايران در ژئوپليتيك اين منطقه چيست؟ يافته‌‌هاي پژوهش گوياي آن است كه با توجه به موقعيت برتر هيدروپليتيك تاجيكستان در آسياي مركزي به نظر مي‌رسد سرمايه گذاري ايران در پروژه‌‌هاي آبي تاجيكستان در كنار پيوندهاي فرهنگي دو كشور مي‌تواند راهكار مناسب و كم هزينه‌اي براي پيشبرد علايق ژئوپليتيك ايران در راستاي گسترش حوزه نفوذ در منطقه آسياي مركزي بوده و به دست بالاي ژئوپليتيك ايران نسبت به رقباي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي در اين منطقه ژئوپليتيك منجر شود.