بررسي فعاليت آنتي‌اكسيداني و تجزيه و تحليل فيتوشيميايي عصارة قارچ‌هاي اندوفيت گياه فندق (Corylus avellana L.)

مقدمه: قارچ‌هاي مختلف اندوفيت در بافت‌هاي گياهي وجود دارند كه منابع ارزشمندي براي رشد گياهان هستند. اين اندوفيت‌ها يك منبع بيولوژيكي غني را براي كشف محصولات طبيعي جديد تشكيل مي‌دهند. همچنين، قارچ‌هاي اندوفيت به‌عنوان منابع مفيد متابوليت‌هاي ثانوية فعال زيستي ازجمله آنتي‌بيوتيك‌ها، آنتي‌اكسيدان‌ها و تركيبات ضدسرطان شناخته شده‌اند. اين مطالعه به‌منظور ارزيابي فعاليت آنتي‌اكسيداني و خواص فيتوشيميايي عصارة اتيل‌استات قارچ‌هاي اندوفيت از گياه فندق انجام شد. مواد و روش‏‏ها: ابتدا قارچ‌هاي اندوفيت با استفاده از تكنيك‌هاي استاندارد استريليزاسيون سطحي از گياه فندقجداسازي شدند. عصارة اتيل‌استات قارچ‌ها براي حضور تركيبات فيتوشيميايي كيفي و فعاليت آنتي‌اكسيداني غربال شدند. براي اين منظور، از مهار راديكال آزاد DPPH براي ارزيابي فعاليت آنتي‌اكسيداني استفاده شد. نتايج: در مجموع، 791 ايزوله متعلق به 24 گونه از بافت ساقه، برگ و ريشه جدا شد. شناسايي قارچ‌هاي اندوفيت با استفاده از هر دو ويژگي مورفولوژيكي و تجزيه و تحليل توالي ITS انجام شد. همه توالي‌ها در بانك داده‌هاي ژني NCBI ثبت شدند. تجزيه و تحليل كيفي تركيبات فيتوشيميايي، نتايج مثبت براي فلاونوئيد، آلكالوئيد، تانن، فنول، استروئيد، ترپنوئيد، دي‌ترپن، فلاونن، كوئينون و كومارين در بيشتر قارچ‌ها نشان دادند. گونه‌هايParaphaeosphaeria sporulosa ، Cladosporium herbarum، Alternaria alternata، Nothophoma quercina ، Fusarium equiseti، Pleosporales sp.، Neocucurbitaria unguis، Penicillium citrinum،Fusarium sp.، Fusarium fujikuroi، Epicoccum nigrum، Gnomoniopsis idaeicola، Cladosporium sphaerospermum، Bjerkandera adusta، Angustimassarina sp.،Exophiala sp. و Talaromyces amestolkiae بالاترين فعاليت آنتي‌اكسيداني از 50 تا 97 درصد نشان دادند. بحث و نتيجه‏گيري: روش مهار راديكال آزاد DPPH يك مدل آزمايشگاهي مناسب است كه به‌طور گسترده براي ارزيابي فعاليت آنتي‌اكسيداني در مدت زمان كوتاه استفاده مي‌شود. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهند متابوليت‌هاي توليدشده توسط قارچ‌هاي اندوفيت جداشده از گياه فندقرا مي‌توان به‌عنوان منبع بالقوة آنتي‌اكسيدان‌هاي طبيعي به كار برد.