عنوان مقاله :
بررسي چگونگي بهرهگيري روايات از دانشهاي زباني در تفسير قرآن (مطالعۀ موردي آيۀ بسمله از تفاسير البرهان و نور الثقلين)
پديد آورندگان :
ميرزاخاني ، مريم دانشگاه اصفهان , ابن الرسول ، محمد رضا دانشگاه اصفهان - گروه زبان و ادبيات عربي , شكراني ، رضا دانشگاه اصفهان
كليدواژه :
تفسير مأثور اهل بيت (ع) , البرهان , نور الثقلين , لغت , دستور زبان عربي , بلاغت
چكيده فارسي :
كاوش در ديدگاههاي تفسيري اهل بيتk زمينه را براي تبيين ضرورت و سهم هريك از دانشهاي مقدماتي در تفسير قرآن فراهم ميكند. از جمله مقدمات لازم براي فهم قرآن، دانشهاي زباني(اعم از لغت و نحو و بلاغت) است. اين مقاله ميكوشد با بازخواني تفاسير مأثور در ذيل آيۀ بسمله در آغاز سورۀ فاتحه و نيز در سورۀ نمل، رويكرد تفسيري خاندان پيامبر2 را بهمثابۀ نزديكترينها به خاستگاه وحي از منظر دانشهاي زباني، بررسي و تحليل كند. اين مقاله گونههاي روايات تفسيري آيۀ بسمله را بر اساس تفاسير شيعي البرهان و نور الثقلين با روش كتابخانهاي، شيوۀ اسنادي در نقل روايات و روش تحليليتوصيفي در ارزيابي دادهها مورد بررسي قرار داده است. يافتهها حاكي از آن است كه درصد قابل توجهي از روايات اهل بيتk به مباحث لغوي و تبيين واژگان، و فقط سهم اندكي از روايات تفسيري به مقولههاي دستور زبان و بلاغت اختصاص يافته است.