نسخۀ خطّي تذكرۀ كلام‌الملوك باباجان قزويني؛ اقتباس يا استنساخ از تذكره‌الأولياي عطّار نيشابوري

تذكرۀ كلام‌الملوك، اثري عرفاني به زبان فارسي است كه كمال‌الدّين حاجي‌بابا بن ميرزاجان قزويني، يكي از برجسته ترين شاگردان شيخ‌بهايي، آن را در 1403ق تأليف كرده است. يگانه‌نسخۀ خطّي اين كتاب  به شمارۀ ۱۰۲۹۴ در كتابخانۀ مجلس شوراي اسلامي نگهداري مي شود. موضوع كلام‌الملوك باباجان قزويني، در احوالات و سخنان عرفا و اولياست؛ بنابراين، علاوه بر اينكه اين اثر، نشانۀ انديشه هاي عرفاني مؤلّف است و مانند اغلب متون عرفاني، داراي نثري ساده و به‌دور از پيچيدگي است و از جملات ساده و كوتاه بهره مي گيرد، محتواي آن، نموداري از فرهنگ پرمايۀ عرفان ايران اسلامي و كارنامۀ عرفاي فارسي‌زبان و نيز نمايانگر جلوه‌اي از هويّت و فرهنگ ما ايرانيان است. مقالۀ حاضر مي كوشد تا با روش توصيفي تحليلي به اين پرسش اصلي پاسخ دهد كه چرا بيش از نوددرصد متن عرفاني كلام‌الملوك باباجان، از حيث شكل و محتوا، همانند كتاب عرفاني تذكره‌الأولياي عطّار نيشابوري است؟ دستاورد تحقيق نشان مي دهد كه نمي توان تذكرۀ عرفاني كلام‌الملوك را كتابي مستقل به شمار آورد؛ زيرا اثر مذكور تحرير و تهذيبي  از تذكره‌الأولياي عطّار است. از آنجا كه باباجان، كاتب بوده و آثار عرفا را استنساخ مي‌كرده است، به نظر مي رسد وي خواسته است از اين طريق، جُنگي از زندگي عرفا را فراهم آورد.