نقش RNA هاي غير كد كنندۀ بلند در بيماري‌زايي بيماري مالتيپل اسكلروزيس

مقدمه: مالتيپل اسكلروزيس (MS) يك بيماري عصبي التهابي مزمن پيشروندۀ سيستم عصبي مركزي (CNS) با سبب‌شناسي ناشناخته است كه با فعال شدن پاتولوژيك سيستم ايمني و ورود لكوسيت‌ها به CNS موجب دميليناسيون و آسيب آكسوني مي‌شود. عوامل ژنتيكي و محيطي مختلفي در آغاز و پيشرفت اين بيماري موثر دانسته شده‌اند، اما اتيولوژي و پاتوژنز بيماري MS هنوز روشن نيست. در سال‌هاي اخير نقش RNA هاي غير كد كننده (non coding RNA) در بيماري‌زايي بيماري‌هاي مختلف از جمله بيماري‌هاي سيستم عصبي مورد مطالعات گسترده‌اي قرار گرفته است. يك زير گروه از ncRNA ها كه طول آن‌ها بيش از 200 نوكلئوتيد است RNAهاي غير كد كنندۀ بلند (long non coding RNAs) يا به اختصار lncRNA ها ناميده مي‌شوند. شناسايي lncRNA ها و نقش آن‌ها در تنظيم بيان ژن، افق جديدي در مطالعات بيولوژي سلولي و نيز مطالعات مربوط به بيماري‌زايي بيماري‌ها گشوده است. پژوهش‌هاي مختلف نشان داده‌اند كه lncRNA ها عملكرد سلول‌هاي ايمني و فرايندهاي ايمونولوژيك از جمله روندهاي دخيل در بيماري‌هاي التهابي CNS را تنظيم مي‌كنند. مقالۀ مروري حاضر به بررسي نقش lncRNA ها در بيماري‌زايي بيماري MS مي‌پردازد. نتيجه‌گيري: lncRNA ها رفتارهاي سلولي مانند پروليفراسيون، تمايز و آپوپتوز را تنظيم مي‌كنند. اين مولكول‌ها در فعال‌سازي و عملكرد سلول‌هاي ايمني ذاتي و اكتسابي و نتيجتاً در بيماري‌هاي مربوط به سيستم ايمني نقش دارند. شناخت انواع lncRNA هاي درگير در بيماري‌زايي MS مي‌تواند باعث پيشرفت روندهاي مربوط به تشخيص، پيش‌آگاهي و درمان بيماري شود.