تحليل شاخص‌هاي ارزيابي راندمان در جويچه‌هاي با شرايط نفوذ تجمعي يكنواخت و متغير

The Analysis of the Indexes of Furrow Irrigation Efficiency Evaluation for the Condition of Uniform and Variable Infiltration

تغييرات نفوذپذيري خاك باعث تغيير در راندمان‌هاي آبياري مي‌شود؛ لذا تخمين آن در محاسبه راندمان‌هاي آبياري، برآورد واقعي‌تري از شاخص‌هاي عملكرد آبياري ارائه مي‌‌‌دهد. در پژوهشي كه در مزرعه ARC2-7 كشت و صنعت اميركبير در سال زراعي 1390-1389 طي چهار نوبت آبياري صورت گرفت؛ دو جويچه در شرايط نفوذ يكنواخت و نفوذ متغير به‌طول 140 و عرض 1/83 متر انتخاب شدند. در جويچه با فرض نفوذ يكنواخت دو فلوم تيپ دو، در ابتدا و انتهاي آن تعبيه و نفوذ تجمعي با روش بيلان حجم تعيين شد. جويچه با شرايط متغير به چهار قسمت با نصب پنج فلوم، تقسيم شد. با بررسي تغييرات مكاني ميانگين نفوذ تجمعي، مقدار آن از مقطع اول تا چهارم براي آبياري اول 15 و براي آبياري‌هاي بعدي، 13 درصد كاهش يافت. تغييرات زماني نفوذ تجمعي براي مقاطع اول و دوم، 27 و 30 درصد و براي مقاطع سوم و چهارم، 26 درصد كاهش داشت. افزايش 11 درصدي ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها و كاهش 7 درصدي جرم مخصوص ظاهري مبين تغييرات فيزيكي خاك است. تلفات رواناب سطحي از 8 به 18/77 درصد در جويچه با فرض نفوذ يكنواخت و از 10/91 به 19/77 درصد در جويچه با لحاظ نفوذ متغير، افزايش و راندمان كاربرد 6 درصد كاهش يافت.

Changes in soil infiltration cause changes in irrigation efficiencies; therefore, estimating it in calculating irrigation efficiencies provides a more accurate estimate of irrigation performance indicators. In a study conducted on ARC2-7 farm in Amirkabir agro-industry in the 2010-2011 crop year, during four irrigations; two furrows were selected in terms of uniform infiltration and variable infiltration with a length of 140 and a width of 1.83 m. In the furrow assuming uniform infiltration two flume type II, at the beginning and end of it, were installed and the cumulative infiltration was determined by the volume balance method. The furrow with variable conditions was divided into four sections by installing five flumes. By examining the spatial variations of the mean cumulative infiltration, its value decreased from the first to the fourth section for the first irrigation by 15% and for the subsequent irrigations by 13%. Temporal changes of cumulative infiltration decreased by 27 and 30% for the first and second sections and by 26% for the third and fourth sections. An 11% increase in the average weight of the aggregate diameter and a 7% decrease in bulk density indicate physical changes in the soil. Surface runoff losses increased from 8 to 18.77% in the furrow assuming uniform infiltration and from 10.91 to 19.77% in the furrow with variable infiltration, and application efficiency decreased by 6%.