مراقبه (دَهيانَه) در مهايانه بودايي بر اساس شورَنگَمَه سوترَه

در اكثر سنت‌هاي عرفاني، بخش مهمي از سير و سلوك، مراقبه است كه در سنت بودايي، دَهيانَه نام دارد. دَهيانَه نوعي تمرين تمركز ذهن همراه با آگاهي است. در اين حالت ذهن، استوار شده و توانايي تمركز بسيار افزايش مي‌يابد. در آيين بودايي، دَهيانَه كه زمينه‌ساز سَمادهي است، اصلي‌ترين روش براي پاكسازي ذهن و آماده‌سازي آن جهت نيل به نيروانه است و همۀ مذاهب بودايي آن را محور اعمال ديني خود مي‌دانند. محور دين بودايي را نه مطالعات متني يا فلسفي بلكه تجربه مستقيم حقيقت غايي تشكيل مي‌دهد و اين تجربه حاصل نمي‌شود مگر با دَهيانَه. در اين راستا، شورَنگَمَه سوترَه از مهمترين سوتره‌هايي است كه با شرح روشهاي مختلف مراقبه، شامل تعاليمي براي همه مكاتب بودايي است. پرسش اصلي اين نوشتار چيستي و نيز تبيين اهميت، مباني، اهداف و چگونگي روشها و مراتب دَهيانَه در شاخه مهايانه از دين بودايي بر اساس شورَنگَمَه سوتره است. در اين راستا، با روش تحليلي و بر اساس مطالب ارائه شده در شورَنگَمَه سوتره، همچنين مراجعه به نظرات استادان مراقبه در مكتب مهايانه و پژوهشگران مختلف اين عرصه، در پي پاسخ به پرسش مذكور برآمده ايم.