ريخت‌شناسي و ريزريخت‌شناسي اوتريكول در گونه‌هاي Carex زيرجنس Carex در ايران

جنس Carex، بزرگ‌ترين جنس تيره اويارسلام در دنيا و ايران، داراي چهار زيرجنس است كه زيرجنس Carex با داشتن 68 گونه در محدوده فلورا ايرانيكا و 44 گونه در ايران بزرگ‌ترين زيرجنس مي‌باشد. اين جنس به دليل داشتن شباهت‌هاي ريخت‌شناسي بين گونه‌ها، از گروه‌هاي كمپلكس متعددي تشكيل شده است. صفات مربوط به ساختارهاي زايشي به ويژه اوتريكول و فندقه براي شناسايي و مرزبندي گونه‌ها در اين جنس از اهميت خاصي برخوردارند. در اين تحقيق، ساختار اوتريكول در بين گونه‌هاي زيرجنس Carex در ايران مطالعه شده است. به منظور ارزيابي صفات ريخت‌شناسي و ريزريخت‌شناسي، از نمونه‌هاي هرباريومي استفاده شد و داده‌هاي به دست آمده، با استفاده از نرم‌افزارPAST  نسخه 3.14 آناليز شدند. صفاتي از قبيل شكل اوتريكول (نماي كلي و عرضي)، بالدار و يا بالدار نبودن حاشيه، جنس، وجود رگه و تعداد آن، وجود كرك و منقار (شكل و طول) از اهميت بيشتري نسبت به ساير صفات برخوردار بودند. كليد شناسايي براساس صفات ريخت‌شناسي براي گونه‌هاي زيرجنس Carex در ايران تهيه شد. صفات ريخت‌شناسي اوتريكول صرفا در سطح گونه مفيد بوده، ولي در سطح فراگونه (بخش) و همچنين صفات ريزريخت‌شناسي، نه در سطح گونه و نه در سطح بخش مؤثر واقع نشد. به علاوه، آناليز تجزيه خوشه‌اي براساس داده‌هاي ريخت‌شناسي اوتريكول، طبقه‌‌بندي‌هاي مرسوم بخش‌ها در فلور ايران و فلور ايرانيكا را ﺗاييد نكرد، ولي با نتايج فيلوژني مطابقت بيشتري نشان داد.