الگوي توسعه فضايي شبكه سكونتگاهي كارآفريني درمناطق پيراشهري مورد: بخش ماهيدشت؛ شهرستان كرمانشاه

پراكندگي پديده‌هاي جغرافيايي و فعاليت‌هاي اقتصادي در سراسر نواحي روستايي تحت شرايطي، شكل‌گيري الگوهايي را امكان‌پذير مي‌سازد، الگوي فضايي شبكه كارآفريني در سكونتگاه‌هاي انساني از جمله مقوله‌هايي است كه در سازمان‌يابي و توسعه عرصه‌هاي جغرافيايي كمتر عينيت يافته است، از طرفي به اعتقاد انديشمندان علوم اجتماعي در پژوهش‌هاي مكاني، ارزيابي محيط محلي در موفقيت يك شركت كارآفرينانه، به اندازه ارزيابي اقتصادي و صنعتي اهميت دارد. از اين‌رو، مقاله حاضر با هدف تدوين الگوي توسعه فضايي شبكه سكونتگاهي كارآفريني پيراشهري روستايي بخش ماهيدشت شهرستان كرمانشاه طراحي شد. روش تحقيق از نوع كاربردي و توصيفي ـ تحليلي بود. جامعه آماري آن را، مجموعا 7 روستاي كارآفرين (30 شركت كارآفريني) پيراشهر روستايي تشكيل ميدادند. بر اين مبنا در ابتدا با استفاده از نرم‌افزار SPSS20 روستاهاي مورد مطالعه از حيث شدت و درجه كارآفريني سطح‌بندي شده و سپس با كمك نرم‌افزار GIS الگوي شبكه سكونتگاهي كارآفريني ترسيم گرديد. يافته‌ها نشان داد كه ميزان فعاليت‌هاي كارآفريني در محدوده مورد مطالعه از جنبه‌هاي اجتماعي و اقتصادي بالا بوده؛ و نواحي پيراشهري روستايي اين بخش قابليت توسعه فضايي و پذيرش شركت‌هاي تجاري جديد و ارتقا به سلسله مراتب سكونتگاهي بالاتري را دارند. به طوري‌كه، مطابق با نتايج همبستگي به ترتيب متغيرهاي سرمايه اجتماعي، سرمايه محيطي، رشد تشكيل شركت‌هاي جديد، سرمايه كارآفريني در بخش‌هاي مختلف توليدي، رشد اشتغال و سرمايه فرد كارآفرين با توسعه فضايي شبكه سكونتگاه‌هاي كارآفريني ارتباط مثبت و معني‌دار و همبستگي قوي دارد. وضعيت توسعه فضايي كارآفريني پيراشهري روستايي در 60 درصد از نواحي روستايي داراي وضعيتي نسبتاً مطلوب بوده (درجه توسعه فضايي كارآفريني، 3.85) و سطح رشد فعاليت‌هاي اقتصادي كارآفريني را در منطقه منجر شده است. دو روستاي سيمينه عليا و دوكوشكان حسين‌خاني نيز داراي درجه توسعه فضايي كارآفريني بالا و نقش كليدي در توسعه فضاهاي پيراشهري اين بخش دارا بودند.