مقايسه الگوي نمونه‌برداري و ابعاد پلات، جهت برآورد درصد پوشش تاجي و توليد علوفه در جوامع گياهي با الگوي پراكنش متفاوت (مطالعه موردي: مراتع اطراف تالاب چغاخور، چهارمحال و بختياري، ايران)

Comparison of sampling pattern and plot dimensions, to estimate the percentage of crown cover and forage production in plant communities with different distribution patterns (Study area: Choghakhor Rangelands Chaharmahal and Bakhtiari province, Iran)

در پژوهش حاضر، الگوي‌‌هاي مختلف نمونه­برداري و ابعاد متفاوت پلات، جهت برآورد درصد پوشش تاجي و توليد علوفه، در رويشگاه‌‌هاي مرتعي اطراف تالاب چغاخور، مقايسه شد. انتخاب روش نمونه­برادري بر اساس نظر محقق بود. نمونه­برداري در سه جامعه گياهي متفاوت، به دو الگوي شش و سه پلاتي، صورت گرفت. ابعاد مختلف پلات (شامل 1×1، 1×2، 2×2 و 3×3 متر مربعي)، به صورت تودرتو براي برآورد توليد و درصد پوشش تاجي، بكار گرفته شد. نمونه­برداري­ها در هر جامعه در داخل 30 واحد نمونه­برداري در امتداد سه ترانسكت در هر جامعه انجام گرفت. پوشش تاجي گونه‌‌ها، به روش تخمين و توليد آنها نيز در قالب نمونه­گيري مضاعف، برآورد شد. تراكم گونه‌‌ها، با شمارش پايه­ها در پلات هاي 2×2 محاسبه گرديد. در هر جامعه، نوع پراكنش گونه­هاي غالب، با آزمون­هاي آماري مشخص گرديد. نتايج نشان داد كه دو الگوي مختلف نمونه­برداري و چهار ابعاد متفاوت پلات، داراي اختلاف معني­داري در برآورد درصد پوشش و توليد گياهان هستند (01/0P≤). تاثير متقابل جامعه با الگو، ابعاد پلات با الگو و جامعه گياهي، الگوها و ابعاد پلات با هم، داراي اختلاف معني­داري نيست. تاثير جامعه گياهي با ابعاد پلات بر درصد پوشش در سطح 5 درصد (05/0P≤) و توليد در سطح 1 درصد (01/0P≤) معني­دار است. در جامعه گياهي Gundellia tournefortii-Couisinia bakhtiarica با الگوي پراكنش تصادفي، دو الگوي مختلف نمونه­برداري، در پلات­هاي 1×1 و 1×2 متر مربعي، به طور معني­دار، داراي اختلاف بودند و در ابعاد ديگر، اختلاف معني­دار، مشاهده نشد. دو الگوي مختلف نمونه‌‌برداري در جامعه Daphnea mucronata-Asteragalus adsendence با الگوي پراكنش يكنواخت، تنها در پلات­هاي 1×1 به‌‌طور معني­داري داراي اختلاف است (05/0P≤) و در اندازه‌‌هاي ديگر، تفاوت معني­داري نداشتند. الگوهاي مذكور، در جامعه Melica persica- Agropyron trichophorum با الگوي پراكنش كپه­اي ، در پلات­هاي 3×3 متر مربعي داراي اختلاف اماري نيست ولي در ديگر ابعاد، اختلاف معني­داري، نشان دادند (05/ 0P≤).

In the present study, we compared different sampling patterns and different plot dimensions to estimate the percentage of canopy cover and forage production in rangeland habitats around Choghakhor Wetland. The choice of sampling method was based on the opinion of the researcher. Sampling was performed in three different plant communities, in two patterns of six and three plots. Different dimensions of the plot (including 1×1, 1×2, 2×2, and 3×3 m2) were used as a nest to estimate the production and the percentage of canopy cover. Sampling was in each community within 30 sampling units along three transects. The canopy cover of the species was estimated by estimating and producing them by double sampling. Species density was calculated by counting bases in 2×2 plots. In each population, the type of distribution of dominant species was determined by statistical tests. The results showed that two different sampling patterns and four different plot dimensions have significant differences in estimating the percentage of cover and plant production (P≤0.01). According to the interaction of the community and the pattern, plot dimensions with pattern and plant community, patterns and plot dimensions with each other, there was no significant difference. The effect of plant community with plot dimensions on a cover percentage at (p≤0.05) and production at (p≤0.01) is significant. In Gundellia tournefortii-Couisinia Bakhtiari plant community with random distribution patterns, two different sampling patterns in 1×1 and 1×2 m2 plots were significantly different, and in other dimensions, no significant difference was observed. The two different sampling patterns in the Daphnea mucronata-Astragalus adsendence community with the uniform dispersion pattern were significantly different only in plot 1×1 (p≤0.05) and شdid not differ in other sizes. The mentioned patterns in the population of Melica persica-Agropyron trichophorum with the heap pattern distribution in statistical plots of 3×3 m2 did not show a statistical difference, but in other dimensions showed a significant difference (p≤0.05).