طراحي الگوي خبره تعيين سازوكار تأمين مالي در رشته‌هاي علوم انساني

از آنجا كه سياست‌گذاري دولت در تأمين مالي آموزش عالي در ايران بدون‌ اثربخشي و كارايي كافي است  لازم مي‌دانيم‌ با بررسي الگوها و سازوكارهاي تأمين مالي و اولويت‌گذاري بين رشته‌هاي دانشگاهي نقش دولت و ساير بازيگران در صنعت آموزش عالي بازتعريف شود. در اين پژوهش با تمركز بر مطلوبيت فردي و مطلوبيت اجتماعي رشته‌هاي دانشگاهي گروه علوم انساني در مقطع كارشناسي، يك الگوي خبره به‌منظور تعيين سازوكار تأمين مالي مناسب هر رشته با استفاده از دانش خبرگان در كنار ادبيات پژوهش و مبتني بر سيستم استنتاج فازي در نرمافزار متلب مدل‌سازي شد. مدل نهايي به‌منظور انتخاب سازوكار مناسب تأمين مالي رشته‌هاي دانشگاهي علوم انساني در قالب يك نرم‌افزار ارائه شد كه با دريافت امتياز رشته در ابعاد مختلف مطلوبيت، گروه سازوكار مناسب را پيشنهاد مي‌كند. مطالعه موردي انجام شده براي دو رشته نمونه منجر به پيشنهاد گروه سازوكار «بازار» براي رشته حقوق و «دولت» براي رشته زبان و ادبيات فارسي شد. نتايج نشان داد توجه هم‌زمان به مطلوبيت فردي و اجتماعي رشته‌ها مي‌تواند باعث بهبود اولويت‌بندي و سياست‌گذاري در تأمين مالي آن‌ها شود. بنابراين، مي‌توان با استفاده از اين رويكرد، نقش دولت و تنظيم روابط بازيگران در صنعت آموزش عالي را مجدد تعريف كرد تا ضمن افزايش كارايي و اثربخشي سرمايه‌گذاري دولت در آموزش عالي و تحقق اهداف و برنامه‌هاي توسعه كشور از مزاياي ديگر آن مثل تعادل عرضه و تقاضا در بازار آموزش عالي، عرضه رشته‌هاي بازار‌محور و جلوگيري از توليد انبوه دانش‌آموخته و توسعه بي‌رويه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي بهره‌مند شد.