نسبت بدنمندي عكاس و خلق اثر عكاسانه از منظر موريس مرلو-پونتي

Manifestation of Alchemy Symbols in Corresponding with Islamic Mysticism and Art

از ابتداي ابداع عكاسي آراء گوناگوني در باب نسبت ميان بدن و رسانه عكاسي مطرح شده است كه غالباً در آنها، بدن به مثابه موضوع عكاسي است. گرچه اين آراء به زواياي مهم و اساسي در عالم عكاسي مي‌پردازد، اما كمتر تحليلي به نقش بدن عكاس در خلق تصوير عكاسانه اشاره دارد. نوشته حاضر با تمركز بر مفهوم ادراك بدنمند كه نزد موريس مرلو-پونتي مشخصاً فريضه‌اي بدنمندانه است و نقد‌هاي دامنه‌دار او بر رسانه عكاسي تلاش دارد نسبت خوانش‌هاي مرلو-پونتي1 را با جهان عكاسي مورد كنكاش قرار دهد و روشن سازد چگونه بدن در عكاسي نقشي وراي موضوعيت اثر عكاسانه دارد. هدف اين متن آن است كه نشان دهد گرچه براي مرلو-پونتي عكاسي كنشي بيش از منجمد كردن لحظه‌اي خاص نبود كه فاقد توانايي‌ها و قابليت‌هاي ساير رسانه‌هاي هنري است و بدين دليل در كانون انديشه‌ورزي اين انديشمند جاي نداشت اما با فرض چنين موضوعي نزد او كه ادراك از جهان از منظر سوبژكتيويته بدنمند تبيين مي‌شود، مي‌توان‌ عكاس را نيز مانند هر هنرمند ديگري در بطن چنين خوانشي قرار داد. مقاله پيش‌رو، كه جزو پژوهش‌هاي كيفي است و به شيوه توصيفي-تحليلي به انجام رسيده است. در تلاش براي يافتن پاسخي براي اين پرسش است كه اتخاذ رويكرد تقليل‌گرا به عكاسي از جانب مرلو-پونتي به واسطه نوع خوانشي از عكاسي شكل مي‌گيرد كه منحصر و محدود به قابليت‌ها عكاسي در اوايل قرن بيستم و بالطبع آن نگاهي است كه عكاسي را صرفاً بازنمايي عيني جهان پيرامون مي‌داند. چنين موضوعي سبب گرديده است كه سويه‌هاي پراهميتي از رابطه ميان عكاس، عكس و جهان در نوشته‌هاي او مغفول ماند در حالي كه مي‌توان با آشكار ساختن و تعمق در باب نقد‌هاي او امكاني را براي تسري ايده‌هاي مرلو-پونتي به جهان عكاسي فراهم آورد و از چنين رهگذري چهره متفاوتي از او به نمايش گذاشت.

From the beginning of photography, various views were presented about the relationship between the body and photography, most of which focused on body as the subject of photography. Although such views address significant aspects of photography, very few studies have concentrated on the photographer’s body in creating works of art. Focusing on the concept of bodily perception, which is a bodily phenomenon in Maurice Merleau-Ponty’s point of view, and employing his extensive reviews on photography, this study investigated Merleau-Ponty’s theories with regard to photography in order to indicate how the body in photography takes a position beyond a mere subject of photography. This study intended to show that although Merleau-Ponty considered photography as nothing but mere freezing of a moment in time, which lacks the capabilities of other art media and thus was not in the center of his thought, he believed that the world is perceived through the subjective perspective of the body. Thus, like any other artist, the photographer can be considered at the core of such a reading. This paper would try to find a suitable answer about the idea of Merleau-Ponty’s reductionist approach to photography at early 20th century. It seems that the main reason of this attitude is the ignorance of many essential aspects of the relationship among the photographer, the photograph, and the world. However, by reflecting on his criticisms, Merleau-Ponty’s opinions can be applied to photography, presenting a different view of him.