تأثير توأم شيب جانبي سيلاب‌دشت و شيب كانال اصلي در يك كانال مركب، بر انتقال رسوبات

Effect of Longitudinal and Side Slope of Flood Plain on Sediment Erosion in Compound Channel

مطالعه سيلاب به‌علت خسارت جاني و مالي فراوان، همواره مورد اهميت پژوهشگران است. بررسي بستر سيلابي مي‌تواند راهكارهاي مناسبي براي كاهش اين پديده در اختيار مديران و پژوهشگران قرار دهد. در اين تحقيق به بررسي مقطع سيلابي مركب (با دشت سيلابي يك طرف كانال اصلي) پرداخته شده است. از اين‌رو، دو مدل آزمايشگاهي مقطع مركب در فلوم آزمايشگاهي با درنظر گرفتن آناليز ابعادي مورد بررسي قرار داده شد. با هدف بررسي شيب جانبي، ديوار سيلاب‌دشت در مدل آزمايشگاهي در مدل اول شيب ديواره جانبي صفر و در مدل دوم مقدار برابر با 50 درصد درنظر گرفته شد. همچنين با هدف بررسي تأثير شيب طولي بر شستن رسوبات بستر رودخانه، شيب طولي در سه گام 0/002، 0/004 و 0/006 تغيير داده شد. با بررسي داده‌هاي سرعت‌سنجي ADV، نتايج نشان داد با افزايش شيب طولي و عرضي (شيب ديواره سيلاب‌دشت) كانال، ماكزيمم سرعت طولي به‌سمت كف كانال تغييرموقعيت مي‌دهد. با هدف بررسي تأثير قطر متوسط رسوبات بر روند آبشستگي، در طول آزمايش‌هايي از رسوبات ماسه‌اي با قطر 0/9 و 3 ميلي‌متر استفاده شد. نتايج نشان داد، افزايش شيب طولي و عرضي تأثير زيادي بر افزايش حجم رسوبات شسته شده در طول كانال دارند و با افزايش اين شيب‌هاي طولي و عرضي در كانال، ميزان حجم انتقال رسوبات بيشتري اتفاق مي‌افتد. در ادامه، با استفاده از بررسي اعداد بي‌بعد به‌دست آمده از آناليز ابعادي، عدد بي‌بعد فرود وزني براي بررسي اين مقدار به‌ازاي ديگر پارامترهاي هيدروليكي معرفي شد و رابطه‌اي بر پايه رگرسيون غيرخطي با ضريب همبستگي قابل قبولي در حدود 0/88 معرفي شد.

The study of floods has always been important for researchers due to the great loss of life and property. Investigation of flood bed can provide appropriate solutions to reduce this phenomenon to managers and researchers. In this research, the compound channel (with flood plain on one side of the main channel) Been paid, Therefore, two experimental models of compound channel in laboratory flume were examined by considering dimensional analysis. With the goal Investigation of lateral slope of flood wall in laboratory model In the first model, transverse slope 0 an‎d in the second model, a value equal to 50% Was considered. Also in order to investigate the effect of longitudinal slope of river bed sediments Longitudinal slope in three steps 0.00 2, 0.004 and 0.006 Was changed. Examining the ADV speedometer data, the results showed that with increasing the longitudinal and transverse slope (slope of the flood wall) of the channel, the maximum longitudinal velocity changes to the floor of the channel. In order to investigate the effect of average sediment diameter on the scouring process during experiments Mm was used. The results showed that increasing the longitudinal and transverse slope had a great effect on increasing the volume of washed sediments 3 and 0.9 of sandy sediments with a diameter Along the canal and with the increase of these longitudinal and transverse slopes in the channel, more sediment transport volume occurs. In the following, using Investigation of dimensionless numbers obtained from dimensional analysis, dimensionless weight landing number was introduced to evaluate this value value of other hydraulic parameters and Was introduced. A relationship based on nonlinear regression with correlation coefficient Acceptable was introduced at around 0.88.