تأثيرآبشويي يك خاك شور- سديمي تيمار‌شده با دو نوع ماده آلي بر شوري و سديمي بودن خاك و غلظت نيتروژن، فسفر و پتاسيم درجو

Effect of Leaching a Saline-Sodic Soil, Amended with Two Types of Organic Matters on Salinity and Sodicity of Soil and N, P and K Concentration in Barley

كاربرد مواد آلي در خاك‌هاي شور-سديمي مي‌تواند در اصلاح ويژگي‌هاي شيميايي خاك بدون نياز به مواد شيميايي مؤثر باشد. در تحقيق حاضرآزمايش‌هاي آبشويي يك نوع خاك شور-سديمي با بافت لوم رسي در ستون‌هاي آزمايشگاهي در قالب طرح كاملاً تصادفي به‌صورت فاكتوريل خرد‌شده با سه تكرار انجام شد. فاكتورهاي اصلي: 1) نوع ماده اصلاح‌كننده شامل كود دامي و كمپوست، 2) سطح ماده اصلاح كننده شامل يك، سه و پنج درصد وزني و 3) مرحله آبشويي در پنج سطح شامل: بدون آبشويي، يك بار، دو بار، سه بار و چهار بار آبشويي با فواصل 30 روزه بود. تمامي ستون‌ها بعد از اضافه كردن اصلاح‌كننده‌ها به مدت 30 روز تحت انكوباسيون قرار گرفته و سپس آبشويي شدند. صفات در هر ستون، در سه عمق به‌عنوان فاكتور فرعي بررسي شد. در پايان ماه چهارم از آزمايش‌هاي انكوباسيون و آبشويي، شوري خاك از 15 به زير پنج دسي‌زيمنس بر متر و نسبت جذب سديم از 3/20 به زير13رسيد. پس از مشخص شدن بهترين سطح آبشويي، خاك ستون‌هاي مربوط به آن هوا‌خشك گرديد و گياه جو (Hordeum vulgare L.) رقم بهمن به‌صورت گلداني در آن كشت شد. آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با هفت تيمار (شش تيمار اصلاح كننده‌هاي آلي و شاهد) و سه تكرار انجام گرفت. كاربرد سطح يك درصد وزني از كود دامي و كمپوست، غلظت نيتروژن را به ترتيب 8/33 و 5/40 درصد، غلظت فسفر را 7/35 و 3/43 درصد و غلظت پتاسيم را 7/8 و 2/19 درصد در بخش هوايي افزايش داد.

Application of organic fertilizers in saline-sodic soils, can be helpful in their reclamation without chemical amendments. In this research, leaching experiments of a sline-sodic soil with clay loam texture in laboratory columns was conducted in CRD as split factorial. Main factors were: 1) amendment type including manure and compost, 2) amendment application rate including 1, 3 and 5 percentage by weight and 3) leaching stage with 5 levels including: without leaching, once, twice, three times and four times leaching with 30 days intervals. All columns were incubated for 30 days after the addition of amendments and then were leached. The parameters in each column, were studied in three depths as subplot. After the forth month of incubation-leaching period, the EC and SAR of all soil samples decreased from 15 to below 5dSm-1 and from 20.3 to below 13 (mmolc L-1)0.5, respectively. After determining the best level of leaching, the soil of that columns was air-dried and Barley (Hordeum vulgare L. Bahman cultivar) was cultivated in that soil. Pot experiment was conducted in CRD with 7 treatments (control and 6 amendments levels) and 3 replicate. Application of 1% by weight of manure and compost increased nitrogen concentration by 33.8 and 40.5 percentage, phosphorus concentration by 35.7 and 43.3 percentage, and potassium concentration by 8.7 and 19.2 percentage in shoot, respectively.