شناسايي و تحليل خاستگاه‌هاي تاريخي حوزه ارگونومي به روش طيف‌سنجي سال انتشار منابع

زمينه و هدف: هر فعاليت علمي، نيازمند آگاهي از فعاليت ‌هاي مرتبط پيشين است؛ به‌گونه‌ اي كه جنبه‌ هاي مختلف آن بهتر بررسي شود تا بتوان به ميراث فكري غني‌تري دست يافت. از اين رو هدف اين پژوهش، شناسايي سير تكاملي و تاريخي پژوهش‌هاي حوزه ارگونومي با استفاده از دو تكنيك علم سنجي RPYS و RPYSCO است. روش‌ كار: اين پژوهش كاربردي با روش علم‌سنجي انجام شده است كه از نظر گردآوري اطلاعات از نوع توصيفي مي‌باشد. داده‌هاي پژوهش از ۳۱۲۳۹ مقاله در حوزه ارگونومي كه بين سال‌هاي ۲۰۰۰ تا پايان ۲۰۱۹ در پايگاه Web of Science نمايه شده‌اند، بدست آمده است. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي اين پژوهش، همه آثاري كه در فهرست منابع اين مقالات مورد استناد قرار گرفته بودند، با استفاده از نرم‌افزار CRExplorer مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: براساس داده‌هاي حاصل از اين پژوهش،‌ در حوزه ارگونومي، از سال ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ به طور كلي ۱۹ جهش در دو بازه زماني ۱۷۰۰-۱۹۰۰ و ۲۰۰۰-۱۹۰۰ رخ داده است. مقالۀ Fitts با عنوان »The Information Capacity Of The Human Motor System In Controlling The Amplitude Of Movement « در سال ۱۹۵۴ به عنوان اثر قديمي و شاخص شناسايي شد. بر اساس نتايج روش RPYSCO بيش تر تأثير در هم‌استنادي مربوط به آثار سال‌هاي ۱۹۹۷ و ۲۰۰۴ است كه در مورد قانون Fittsبوده و بيش ترين هم‌استنادي با مقاله شاخص را داشتند. نتيجه‌گيري: در سالهاي ۱۷۰۰-۱۹۰۰ اثرهاي تاثيرگذار در حوزه روان‌شناسي، بيولوژي و اقتصاد بوده و در سال‌هاي ۲۰۰۰-۱۹۰۰ اثرهاي تاثيرگذار در حوزه تئوري‌هاي روان‌شناسي، محيط كار و متدولوژي تحقيق بودند.