بررسي اثر بيوچار پوسته برنج و رژيم‌هاي مختلف آبياري بر رشد، درصد اسانس و غلظت برخي عناصر غذايي در نعناع فلفلي (Mentha piperita L.)

به‌منظور بررسي اثر كاربرد بيوچار پوسته برنج بر ويژگي‌هاي مختلف فيزيولوژيكي و بيوشيميايي (وزن تر و خشك اندام هوايي، ارتفاع گياه، درصد و عملكرد اسانس، و محتوي كلروفيل‌ها، كاروتنوئيدها، نيتروژن، فسفر و پتاسيم) نعناع فلفلي (Mentha piperita L.) تحت رژيم‌هاي مختلف آبياري، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سطوح مختلف بيوچار (صفر، 3 و 6 تن در هكتار) و آبياري (100% آبياري كامل (شاهد)، 60، 80 و 120 درصد آبياري كامل) با چهار تكرار در آبان سال 1398 به‌صورت گلداني در گلخانه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه لرستان اجرا شد. نتايج نشان داد كه بيشترين و كمترين وزن تر اندام هوايي تيمارهاي 3 تن در هكتار بيوچار + 120% آبياري كامل (24.2 گرم در گلدان) و 3 تن در هكتار بيوچار + 60% آبياري كامل (13.3 گرم در گلدان) مشاهده گرديد. در سطح 60% آبياري كامل، وزن خشك، ارتفاع، عملكرد اسانس، غلظت نيتروژن و فسفر اندام هوايي گياه در مقايسه با تيمار شاهد به‌ترتيب 39.8، 33.3، 26.2، 17.2 و 8.7 درصد كاهش معني‌داري نشان داد؛ در حالي‌كه درصد اسانس و غلظت پتاسيم اندام هوايي روند افزايشي داشت. با اعمال تنش آبي، مقدار كلروفيل a، b، كلروفيل كل و كاروتنوئيدها كاهش يافت. بيشترين مقدار كلروفيل كل در تيمار 6 تن در هكتار بيوچار + 100% آبياري كامل مشاهده شد. كاربرد 6 تن در هكتار بيوچار سبب افزايش معني‌دار وزن تر و خشك اندام هوايي، ارتفاع گياه، درصد و عملكرد اسانس، رنگيزه‌هاي فتوسنتزي و غلظت عناصر نيتروژن، فسفر و پتاسيم اندام هوايي در مقايسه با تيمار عدم كاربرد بيوچار گرديد. يافته‌ها نشان داد كه بيشتر ويژگي‌هاي بررسي شده در تيمار 6 تن در هكتار بيوچار + 120% آبياري كامل افزايش يافتند. هرچند با توجه به اهميت نعناع فلفلي از جنبه توليد اسانس، بيشترين درصد اسانس در بالاترين سطح تنش آبي حاصل شد.